Hoge landbouwgrondprijzen in Gelderland: 'Laanboomtelers concurreren andere boeren weg'
De grondprijzen die momenteel betaald worden in deze gebieden, liggen substantieel hoger dan de prijzen van de afgelopen drie jaar. Agrivesta duidt daarmee de cijfers van het Kadaster en de WUR, die een lichte stijging van de grondprijzen in Gelderland en Overijssel laten zien.
200.000 euro
„Er is weinig aanbod van goede grond geweest in deze gebieden. Dat leidt tot hogere prijzen", zegt Marcel Joosten, expert en makelaar van Agrivesta voor de regio Arnhem-Nijmegen. „In de gebieden waar laanboomtelers actief zijn lopen de grondprijzen zelfs op tot wel 200.000 euro per hectare en hoger. Boomtelers kunnen zich dergelijke hoge prijzen veroorloven. Waar laanbomentelers kopen, concurreren ze andere agrarische ondernemers weg."
Hetzelfde geldt voor West-Betuwe en de Veluwe, stelt Agrivesta-deskundige Gerrit Stap, die actief is als makelaar in die gebieden. „Kortweg kun je zeggen dat de boomsector de grondprijs in de regio waarin de boomkwekerijen actief zijn bepaalt", stelt hij. „Gemeenten stellen vaker eisen aan waar boomkwekers gronden mogen gebruiken. Zij kunnen en mogen dus niet overal aan de slag. Dit geeft nog meer druk op de grond. Globaal liggen de prijzen voor boomkwekerij-geschikte gronden tussen de 150.000 en 240.000 euro. Reguliere veehouders kunnen daar niet aan tippen."
Zonnepanelen
Grond alleen geschikt voor grasland is in het zuiden van Gelderland een stuk goedkoper, maar ook naar die gronden is vraag. Stap: „Voor zware-vette kleigronden met een afslibbaarheid tussen de 60 en 80 procent die alleen geschikt zijn voor grasland ligt de ondergrens van de prijs per hectare inmiddels tussen de 70.000 en 75.000 euro. Relatief veel grond verdwijnt ook door de aanleg van zonneparken. Ook dat heeft een prijsopdrijvend effect."
Overigens zijn boomkwekerijen nauwelijks actief in het Land van Maas en Waal en Rijk van Nijmegen. Volgens Agrivesta wordt in die gebieden, in het zuiden van Gelderland, vooral veel geld betaald voor goede akkerbouwgrond. Agrivesta-gebiedsexpert en makelaar Bart-Jan de Lorijn: „De ondergrens lijkt op dit moment op 75.000 euro per hectare te liggen voor grasland geschikte percelen (zware rivierklei). Voor goed akkerland lopen de prijzen fors op naar tussen de 100.000 en 150.000 euro per hectare, afhankelijk van ligging, kwaliteit, perceelsvorm en omvang. Weinig aanbod en veel vraag zullen er waarschijnlijk voor zorgen dat hier voorlopig weinig of geen verandering in komt."
Achterhoek en Liemers: melkveehouderij op grondjacht
Ook voor de Achterhoek en de Liemers gelden er andere wetten dan voor de rest van de provincie Gelderland. „Ook omdat melkveehouders meer willen inzetten op grondgebondenheid", zegt Wouter Weenink, die het gebied volgt voor Agrivesta en er actief is als makelaar. „Daardoor is er meer vraag naar grond. De invulling van de extensivering en het aangescherpte mestbeleid spelen ook mee. Ook zie ik meer vragers in vergelijking met een aantal jaren terug. De kopers die er zijn, kunnen die stijging simpelweg betalen."
Weenink zag in 2023 in de Achterhoek en Liemers prijzen tussen de 70.000 en 95.000 per
hectare. Dit jaar wordt daar al 85.000 tot 95.000 euro betaald. „Uit de cijfers zie je dat de
grondprijs de afgelopen 10 jaar 6,5 procent per jaar is gestegen. Dit betekent dat grond naast
productiemiddel voor de boer ook als lucratief wordt bevonden door investeerders, beleggers,
stichtingen en kerken, die waardevastheid en continuïteit op lange termijn belangrijk vinden."
Overijssel ook duur: 'Gemeenten zoeken grond, dat geeft druk op de grondprijs'
Agrivesta-expert voor Oost-Nederland Fred van Dijk ziet ook in Overijssel de grondprijzen exploderen. „Er zijn meerdere partijen die grond willen kopen en dat zorgt voor een sterk prijsopdrijvend effect. Ook natuurontwikkeling en de aanleg van zonneparken spelen een rol."
Volgens Van Dijk is die stijging drie tot vier jaar geleden ingezet. „Gemeenten hebben meer
ambities en dat geeft een andere dynamiek. Eigenaren krijgen bij een aankoop door een
gemeente voor woningbouw of bedrijventerrein een fors hogere grondprijs betaald dan bij verkoop aan een collega. Deze verkopers begeven zich vervolgens ook op de markt om vervangende grond aan te kopen. Dat geeft extra druk op de grondprijzen."
Tekst: Guus Daamen
Als zoon van een fruitteler opgegroeid tussen de appelbomen in Gelderland. Tijdens mijn master Journalistiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam mij verder gespecialiseerd in politiek. Schrijft voor Agrio voornamelijk over Politiek en Beleid. Luistert, vraagt en onderzoekt. Andere passie: sport.
Beeld: Ruth van Schriek
Bron: Agrivesta