Kort geding: ‘Bij prima waterkwaliteit ontheffing van 170 kg en bufferstroken’

De betreffende veehouder wil zijn landerijen optimaal blijven bemesten met rundermest en vanwege het wegvallen van de derogatie niet terug naar 170 kilo N per hectare, aldus stichting Stikstofclaim (SSC) in een toelichting. ‘De wetgever biedt de mogelijkheid voor het aanvragen van een ontheffing of vrijstelling.’

Ontheffing bufferstroken

Ook wil de veehouder ontheffing van de drie meter brede bufferstroken. ‘Immers, ook deze maatregel vloeit voort uit de derogatiebeschikking’, vervolgt SSC. ‘De veehouder vroeg vorig jaar ontheffing aan, de overheid weigert tot een besluit te komen.' Stikstofclaim en de veehouder vragen nu de rechter om een uitspraak in een kort geding.

Niet over één kam

De Nederlandse overheid heeft in het verleden heel Nederland aangewezen als kwetsbaar gebied voor de Nitraatrichtlijn. ‘Terwijl niet heel Nederland kwetsbaar is’, licht Stikstofclaim verder toe. ‘In belangrijke delen van ons land is de grondwaterkwaliteit en/of de oppervlaktewaterkwaliteit op orde. Veehouders en akkerbouwers plukken vanwege de keuze van destijds, nu de wrange vruchten. Alle boeren krijgen opnieuw maatregelen opgelegd voor het halen van waterdoelen, ongeacht of aan die waterdoelen wordt voldaan.’ Nieuwe maatregelen zijn met name het terugbrengen van de graslandbemesting met rundermest van 250 kilo/ha naar 170 kilo. En het aanhouden van bufferstroken langs watergangen van minimaal drie meter.

Ontheffing of vrijstelling mogelijk

De minister heeft de mogelijkheid om vrijstelling of ontheffing te verlenen van de Meststoffenwet, benadrukt SSC. ‘In dat geval kan worden afgeweken van de 170 kg N/ha. De huidige Meststoffenwet is geldend vanaf 1 januari 2024 en artikel 38 luidt: De minister kan op grond van artikel 38 lid 2 Meststoffenwet een vrijstelling, dan wel een ontheffing verlenen.’

Prima waterkwaliteit

De veehouder uit het Rivierengebied heeft in september 2023 ontheffing aangevraagd bij het ministerie van LNV. ‘Zowel de grondwater- als oppervlaktewaterkwaliteit in het gebied zijn prima op orde. De doelen worden gehaald’, stelt Stikstofclaim. De nieuwe maatregelen - inperken gift rundermest en aanhouden brede bufferstroken - dragen volgens haar niet bij aan het halen van doelen, maar kosten wel veel geld. ‘Het economische verlies door het niet verlenen van de ontheffing bedraagt voor het bedrijf tot op heden zo’n 20.000 euro. Dit verlies loopt bij uitblijven van de ontheffing op tot zo’n 60.000 euro in 2026.’

Van groot belang

De minister is ondanks diverse ‘reminders’ nog altijd niet tot een besluit gekomen, aldus SSC. De rechter wordt nu gevraagd uitspraak te doen in een kort geding. Stikstofclaim: ‘Deze zaak is voor veel van onze aangesloten van groot belang. In veel gebieden is er sprake van maatregelen die niet bijdragen aan de waterdoelen maar wel veel geld kosten. Onze inzet is dat het middels dit kort geding mogelijk wordt voor boeren om ontheffing aan te vragen.’