Dit zijn de thema's en politici tijdens hét Europese Landbouw Slotdebat van Agrio

Minder regels en beperkingen vanuit Brussel richting het boerenerf. Dat is de missie van Willemien Koning-Hoeve. De melkveehoudster en Noord-Hollands Statenlid staat op plek vier van de CDA-kandidatenlijst voor de Europese verkiezingen. Daarmee is ze van alle partijen de hoogst geplaatst agrarische kandidaat. „We kunnen de Gecombineerde Opgave niet eens zelf meer invullen zonder een adviseur. Dat is toch van de zotte?”

Trots poseert Koning-Hoeve voor de foto bij dit artikel bij een houten koe die ze van Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik kreeg bij diens afscheid. Deze politica was tien jaar lang actief voor het CDA in Brussel, om daar de belangen van de boeren en het platteland te behartigen. Koning-Hoeve zegt dit werk graag voort te zetten.

Lees hier het hele interview met Willemien Koning

De BBB-lijsttrekker bij de Europese verkiezingen kent de kneepjes van het vak. Sander Smit was daar ruim acht jaar beleidsmedewerker van Annie Schreijer-Pierik (Europese Volkspartij, christendemocraten), die nu terugtreedt als Europarlementariër. „Als je in Brussel impact wilt maken, moet je weten hoe het daar werkt.”

Zijn ervaring in Brussel is belangrijk, zegt Smit. „Je moet weten wat de opvattingen zijn van de oudgedienden in het Europees Parlement, die van de verschillende fracties, en je moet de complexe nationale belangen per dossier kennen.”

Als je dat niet weet, vertelt hij, loop je jarenlang alleen maar indrukken op te doen en ben je niet slagvaardig. „Ik ben niet als lijsttrekker van de BBB aangetreden om daar vijf jaar rond te lopen. Daarvoor staat er te veel op het spel. Ik wil echt zaken veranderen.”

Lees hier het hele interview met Sander Smit

Europarlementskandidaat Lara Sibbing (GroenLinks-PvdA) wil een landbouw- en voedselsysteem waar economie en zorg voor de natuur hand in hand gaan. Boeren moeten een eerlijk inkomen krijgen voor hun producten. Wat houdt een eerlijk inkomen in? Een gesprek met de kandidaat voor het Europees parlement.

„We hebben het nog helemaal niet gehad over wie ik ben en waarom ik op de lijst sta", zegt Lara Sibbing halverwege het interview. Zij is een buitenbeentje - iemand van GroenLinks-PvdA die in het Europees parlement zitting wil nemen in de landbouwcommissie. Het is de eerste keer in jaren dat iemand van een van die partijen interesse heeft in die commissie.

Ze wil de landbouw en het hele voedselsysteem hervormen, had ze verteld. Ze streeft naar een Europa waar goed voedsel betaalbaar is, waar de natuur gezond is en de landbouw duurzaam en dierwaardig. En waar boeren een eerlijk inkomen verdienen.

„Ik heb landbouw en veehouderij gestudeerd in Wageningen", vertelt ze, „en toen kwam ik erachter dat daar het probleem niet ligt. Toen ben ik bestuurskunde gaan studeren om te kijken naar de mensen, en de keuzes die mensen maken."

Als beleidsadviseur bij de gemeente Ede, en later als freelance consultant, werkte ze aan de voedseltransitie op lokaal niveau. Daarbij gaat het om het bieden van een gezonde voedselomgeving, legt ze uit, waarbij je er bijvoorbeeld oplet dat er geen snackbar vlak naast een school ligt. Het gaat echter ook om het creëren van een markt voor lokaal, duurzaam en geproduceerd voedsel door het als gemeente in te kopen, en partnerinstellingen te stimuleren om dat ook te doen.

Lees hier het hele interview met Lara Sibbing

Veel wetgeving waar landbouwers mee te maken hebben, wordt in Brussel gemaakt, zag de Brabantse boerenzoon Bart Millenaar. Om daar invloed op te hebben, vertrok hij zelf naar Brussel. De afgelopen drie jaar was hij assistent van Europarlementariër Jan Huitema, en nu is hij verkiesbaar als Europarlementariër voor de VVD. „Je moet geen doelen stellen en dan de middelen tegenhouden waarmee je die doelen kunt bereiken."

Millenaar groeide op op een melkveehouderij in Dussen (NB), die aan agrarisch natuurbeheer doet. „Daar was ik meer bezig met de regels waar ik allemaal tegenaan liep om groene stappen te zetten, in plaats van dat ik echt kon ondernemen", vertelt hij.

Millenaar concludeerde dat de meeste van die regels uit Brussel komen, dus solliciteerde hij bij Jan Huitema. Eerst om een jaar stage te lopen, later nog drie jaar als beleidsmedewerker. „Daar zag ik dat dit inderdaad het geval is. Nederland doet vaak nog een schepje bovenop die regels, dus als Brussel een verkeerde insteek neemt, wordt dat in Nederland nog eens uitvergroot. Om dat recht te trekken moet je in Brussel zijn."

De VVD'er stelt dat er veel innovaties zijn die kunnen bijdragen aan de vergroeining van de landbouw en tegelijk aan het verdienvermogen van de boer. „Brusselse regels staan die innovaties echter vaak in de weg. Ik wil me er hard voor maken dat die innovaties kunnen doorgaan."

Lees hier het hele interview met Bart Millenaar

Samen hebben ze vijftien jaar ervaring in het Europees Parlement. Jan Huitema, die na deze termijn afzwaait, is tien jaar lang Europarlementariër geweest namens de VVD. Bert-Jan Ruissen, die weer verkiesbaar is, vijf jaar namens de SGP. In een interview met Agrio blikken ze terug op de afgelopen vijf jaar en kijken vooruit naar de toekomst.

Ruissen sprak regelmatig over de Timmermans-doctrine. „Ja, die doctrine heeft het gedrag van de Commissie de afgelopen jaren wel beheerst. ‘Schrijf een doelstelling in de wet, plak er een jaartal aan vast, dan komen zaken wel in beweging. Maar kijk vooral niet of die doelstelling realistisch of haalbaar is’.”

Hij geeft als voorbeelden de doelstelling om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen met 50 procent te reduceren. Of om 25 procent van het landbouwareaal voor biologische landbouw te gebruiken. „Die percentages zijn uit de lucht gegrepen, en niet onderbouwd. Het was gewoon nattevingerwerk, en dat gold voor veel van die voorstellen.” Het Europees Parlement heeft die percentages uit de wet gehaald, vertelt hij. „Wacht even, zeiden we daar, die 25 procent biologisch is misschien wel aardig als stip op de horizon. Echter moet dat niet juridisch bindend worden."

Lees hier het hele interview met Bert-Jan Ruissen en met afzwaaiend Europarlementariër Jan Huitema