LTO en NAJK reageren op mestbrief Adema: 'Minister moet pas op plaats maken met oplossen mestcrisis'
LTO roept het ministerie op om pas op de plaats te maken en nieuwe wetgeving over te laten aan het nieuwe kabinet: 'In plaats van voor te sorteren op een zorgvuldige overdracht van dit complexe dossier aan de toekomstige minister, noemt de brief een aantal vergaande maatregelen die haaks staan op de ambities uit het hoofdlijnenakkoord. Het voorbereiden van wetgeving zonder draagvlak onder de formerende partijen en in de sector, dient geen constructief belang.'
Adema wil 30 procent afromen van fosfaat- en dierrechten bij melkvee, pluimvee- en varkenshouders. LTO-voorzitter Ger Koopmans reageert daar verbolgen over: „Als landbouw tasten we in het duister over welke reductiedoelen de minister wil bereiken met deze maatregel voor de korte termijn en welk aandeel de verschillende sectoren daarin hebben. We weten dat inmiddels ruim 1.400 bedrijven hebben ingetekend voor de verschillende beëindigingsregelingen. Informatie over welke mestreductie daarmee al wordt gerealiseerd, ontbreekt echter."
'Geen cherrypicking'
Afroming van fosfaatrechten in de melkveehouderij is één onderdeel van de toekomstvisie die alle melkveepartijen gezamenlijk hebben opgesteld. Dit onderwerp maakte daarmee ook onderdeel uit van het ‘mestcrisisplan’ dat LTO, NAJK, NZO en De Natuurweide vorige maand gezamenlijk publiceerden. Daarin staat verschillende maatregelen, waaronder een tijdelijke vrijwillige krimpregeling en het benutten van alle mestverwerkingscapaciteit.
Wunnekink: „30 procent afroming van fosfaatrechten bij buitenfamiliale overname in de melkveehouderij maakt onderdeel uit van ons aanbod aan het kabinet, maar wel in combinatie met tal van andere maatregelen waar het integraal mee samenhangt. Juist in samenhang bieden deze maatregelen de melkveehouderij een goed toekomstperspectief. In die samenhang zijn wij bereid hierover met het ministerie door te spreken, maar dan moet de minister niet aan cherrypicking doen, en de maatregel niet uit verband trekken."
Naar Brussel
Daarom is Wunnekink ook van mening dat de regering zich in Brussel hard maakt voor een nieuwe of verlengde regionale derogatie. „Uit bestuurlijk overleg is de voorbije weken gebleken dat deze minister niet bereid is om op dit moment met die boodschap naar de Europese Commissie te gaan. Ons aanbod is helder. Het is: bijdragen aan een oplossing, maar dan ook zicht krijgen op die oplossing. Vanuit die samenhang en balans blijven wij bereid om hierover door te spreken met het ministerie. We gaan echter niet proberen om bij te dragen aan een oplossing als ‘de overkant van de tafel’ die oplossing niet op tafel legt."
Daarnaast mis Wunnekink ook maatregelen voor de korte termijn, om daarmee een koude sanering te voorkomen. „Wij waarderen het dat de minister in zijn Kamerbrief uitspreekt om op zijn vroegst begin volgend jaar opnieuw in gesprek te willen gaan met de Europese Commissie over een nieuwe of aangepaste derogatie. Het starten van deze gesprekken, en het nadenken over en uitwerken van een nieuwe derogatievorm kan echter niet tot volgend jaar wachten. Voor de melkveesector is het cruciaal dat er al op korte termijn stappen worden gezet om lucht in de mestmarkt te brengen. In de Kamerbrief ontbreekt de aanzet om tot dergelijke korte termijn maatregelen te komen. De minister komt met vergaande beleidsvoorstellen voor de lange termijn, maar biedt met deze brief geen oplossing voor de problemen waar melkveehouders nu acuut mee te maken hebben."
NAJK blij dat gang naar Brussel voor nieuwe derogatie mogelijk is
NAJK heeft zeer gemengde gevoelens bij de voorgestelde maatregelen van Adema op de crisis op de mestmarkt aan te pakken, maar is blij met de boodschap die hij geeft over de route naar Brussel: met een goed plan is dit mogelijk.
Ruim een maand geleden is het mestcrisisplan naar buiten gebracht door NAJK samen met LTO, Natuurweide en de NZO (de zuivelverwerkers).
In de Kamerbrief staat dat de vier makers van dit plan aangeven dat dit plan integraal moet worden uitgevoerd. Er kunnen dus geen delen worden uitgekozen, terwijl andere worden weggelaten. De gang naar Brussel voor een nieuwe of aangepaste derogatie hoort hierbij. „We zijn blij dat de minister laat zien dat de gekozen route wel mogelijk is, daarnaast is hij open over onze stevige houding aan tafel. NAJK zal samen met de andere sectorpartijen de komende tijd deze brief uitgebreid bestuderen en verder werken aan inhoudelijke oplossingen”, aldus portefeuillehouder melkveehouderij Ruben Klein Teeselink.
Afroming rechten en gevolgen jonge boeren
De minister heeft een wetsvoorstel naar de kamer gestuurd waarin hij voorstelt om 30 procent af te romen van dier- en fosfaatrechten bij buiten-familiaire overdracht, zowel bij lease als verkoop. NAJK is hier absoluut niet blij mee, omdat de verhoging van de investeringskosten voor fosfaat- of dierrechten hun toekomstperspectief enorm ondermijnt. „NAJK is hierop tegen. Wij willen in ieder geval een uitzonderingspositie voor jonge veehouders”, stelt portefeuillehouder pluimvee-, varkens- en kalverhouderij Wendy Kicken.
NAJK zal dan ook alles uit de kast halen om de negatieve gevolgen van deze maatregel voor jonge boeren onder de aandacht van de politiek te brengen.
Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Ellen Meinen
Bronnen: LTO, NAJK