Sturen op gehalte ruw eiwit effectief voor verlagen emissies

Minder ruw eiwit (RE) in het rantsoen betekent minder stikstof en dus minder ammoniak. Onder het mom van ‘wat er niet in gaat, komt er ook niet uit’ verlaagden de onderzoeks- en demonstratiebedrijven hun RE-gehalte met gemiddeld 8 gram, van 164 gram in 2020 tot 156 gram in 2023.

De projectdoelstelling van 150 gram ruw eiwit is in 2023 al door een kwart van de deelnemers behaald. Vóór de start van het Netwerk in 2020 zat 2 procent van de deelnemers onder 151 gram RE per kilo droge stof. Gedurende de looptijd van het project groeide deze groep tot 25 procent. Tegelijkertijd daalde de groep met een RE-gehalte van meer dan 160 gram substantieel: van 57 procent in 2020 naar 22 procent in 2023.

De manier waarop deelnemers het ruw eiwit-gehalte in hun rantsoen verlaagden, verschilt per bedrijf. De meest gekozen acties zijn: doorrekenen van het voerrantsoen, krachtvoer met lager eiwit voeren, kuilvoer droger inkuilen, extra eiwitarme producten voeren en het aanpassen van de bemesting op de drogestofopname en het ruw eiwit-gehalte.

Ruw eiwit per kilogram VEM

De Netwerkdeelnemers stuurden tevens op het kengetal RE/kVEM. Dat ging van 167 in 2020 naar 157 in 2023. Ze komen hierbij dicht in de buurt van de streefwaarde van 155, aldus LTO Noord.

De meest gekozen acties van de onderzoeks- en demonstratiebedrijven om dit kengetal te verlagen zijn: aankopen en verwerken van producten met een hoger VEM-gehalte, het optimaliseren van de ruwvoerteelt met hoger VEM, opvoeren van het VEM-gehalte per kilogram krachtvoer, het verhogen van de VEM in het kuilgras en meer of anders gaan weiden.

Jongvee

Minder jongvee aanhouden betekent eveneens minder ammoniakemissie. Het aandeel jongvee van de 40 deelnemers steeg licht, van 4,7 op 10 melkkoeien in 2020 naar 4,9 stuks in 2023. Niettemin bleef het onder de streefwaarde van 5 stuks.

De meest gekozen acties van de 40 deelnemers om op een laag aandeel jongvee te sturen zijn: 70 procent van de koeien insemineren met een vleesras, diergezondheids-gerelateerde acties uitvoeren, redenen voor afvoer van koeien inzichtelijk maken, en het aanhouden van meer koeien bij een gelijk aantal jongvee.

Routeplan 2025

Binnen Netwerk Praktijkbedrijven (een initiatief van LTO Noord en Wageningen UR) wordt volgens een routeplan gewerkt aan 30 procent minder ammoniak- en methaanemissie in 2025 ten opzichte van 2020. Managementmaatregelen staan centraal, waarbij wordt gestart met het rantsoen.

De deelnemers zijn in 2022 voor het eerst met ammoniak aan de slag gegaan. De onderzoeks- en demonstratiebedrijven laten de afgelopen drie jaar een daling van hun ammoniakemissies zien van 19,4 procent in 2023.

Deze resultaten zijn gehaald, terwijl in dezelfde periode de veestapel groeide met 6,2 procent en de melkproductie toenam met 8,5 procent. De cijfers laten zien dat de projectdoelstelling van 30 procent minder ammoniakemissie in 2025 haalbaar is, aldus LTO Noord. ‘Zeker met de wetenschap dat het invoeren van managementmaatregelen tijd kost.’