Sallandse boeren sluiten GLB-pilot af: focus op mestkwaliteit en kringloop

Na twee jaar kennis uitwisselen, veldbijeenkomsten en experimenten met bodemverbetering en nieuwe teelten, vond donderdag de laatste bijeenkomst van de GLB-pilot ‘Motiverend belonen in Salland’ plaats. De focus lag op de vraag wat bedrijven met waardevollere mest anders doen en welke verbanden er zijn tussen mestkwaliteit en de resultaten van de Kringloopwijzer.

Voedsel voor het bodemleven

Voor de bijeenkomst was mestexpert Peter Vanhoof uitgenodigd. Vanhoof reist met zijn mobiele laboratorium door Europa en heeft een eigen methode ontwikkeld om mest te beoordelen op ‘waarde voor het bodemleven’. Hij zei: „Goede mest is vooral voedsel voor het bodemleven. Het bevat geen gif, gaat niet rotten, stinkt ook niet maar gaat fermenteren.”

Vanhoof analyseerde de mestmonsters van de Sallandse melkveehouders en lichtte de resultaten toe. Hoewel de cijfers niet voor iedereen direct helder waren, klonk het: „Mest is toch echt wat anders dan getalletjes.”

Vanhoof wees erop dat mest van bedrijven met een dichte vloer van mindere kwaliteit is. „De mest ademt dan niet.” Ook het gebruik van kalk in de boxen bleek de mestkwaliteit te verslechteren: „Het gaat een verbinding aan in de mest.”

Rantsoen en mestkwaliteit

Volgens Vanhoof speelt het rantsoen een belangrijke rol in mestkwaliteit. Hij gaf aan: „Een uitgebalanceerd voer met niet te veel eiwit en voldoende structuur is de belangrijkste stap naar een gezonde koe en goede mestkwaliteit.”

Te veel eiwitrijk voer verhoogt bijvoorbeeld het ureumgehalte, wat nadelig is voor de mest. „Willen we de kringloop op het bedrijf echt goed voor elkaar hebben? Dan moeten we gaan nadenken over het effect van ons rantsoen en de gezondheid van de koe op het bodemleven door de mest.”

Uitdaging voor de toekomst

Met het vervallen van derogatie wordt mestkwaliteit nog belangrijker. Vanhoof daagde de aanwezige boeren uit: „Hoeveel ton super goed gras kan je laten groeien met 170 kilogram stikstof uit goede drijfmest en weinig of geen kunstmest?”

De deelnemers aan de pilot krijgen in het voorjaar van 2025 de kans om zich verder uit te dagen. Vanhoof organiseert samen met anderen de wedstrijd TOPMEST, waarin boeren kunnen laten zien wat mogelijk is met kwalitatief hoogwaardige mest.

De GLB-pilot ‘Motiverend belonen in Salland’ werd uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en ondersteund door de Europese Unie.