Aaltense varkenshouder Henk Meerdink doelwit undercoveractie
De documentaire is gemaakt door het ‘Food for Profit’-netwerk. Dit samenwerkingsverband onderzoekt de verwevenheid tussen de landbouwlobby en de politiek. Volgens de makers kent Nederland naar eigen zeggen een 'unieke situatie' met BBB in de regering: 'De landbouwlobby is doorgedrongen tot in de regering. Precies waar de documentaire voor waarschuwt.'
Meerdink is naast varkenshouder, ook al jarenlang actief in de gemeenteraad van Aalten. Eerst voor het CDA, vanaf 2014 voor zijn eigen partij; de 'Henk Meerdink Volksvertegenwoordiging, HMV'. Dit is een bondgenoot van BBB. HMV was in 2021 zelfs de eerste lokale partij die een samenwerking met BBB aanging. Met deze aanleiding werden ook de twee vleesvarkenslocaties van Meerdink in Aalten en Huppel bezocht. Voor dit onderzoek werkte het internationale gezelschap samen met de dierenwelzijnsorganisatie Animal Rights.
Beelden niet gezien
Op de beelden staan dode varkens en dieren met abcessen en ontstoken ogen. Ook zijn beelden te zien waarop een medewerker een varken slaat dat niet vooruit wil komen. Henk Meerdink reageert vrijdagochtend vrij nuchter aan de telefoon. „Ik heb de beelden nog niet gezien dus ik kan op dit moment niet oordelen of ze op mijn bedrijf zijn gemaakt. Ik ga eerst met een jurist overleggen, voordat ik uitgebreid reageer."
De makers hebben geen contact gezocht met Meerdink. „Ze hebben stiekem gefilmd. Dat vind ik niet netjes. Ze mogen de volgende keer best een afspraak maken. Ze mogen alles zien, want ik heb niks te verbergen. Ik handel naar eer en geweten en probeer samen met mijn medewerkers de dieren zo goed mogelijk te verzorgen. We houden onze varkens volgens de eisen van het 1 ster Beter Leven-keurmerk en voeren restproducten. 85 procent komt uit de levensmiddelenindustrie. De NVWA komt hier regelmatig over de vloer en controleert of ik aan alle regels voldoe. Ze kennen mijn hele bedrijf. Mijn varkens gaan gewoon op de export."
De uitval na het spenen is landelijk zo'n één tot twee procent, laten cijfers zien. Meerdink: „Wij doen het zeker niet slechter."
Geen waardering
De boerenpoliticus heeft in het verleden wel vaker met undercoverfilmmakers te maken gehad, geeft hij aan. „Als je als politicus je nek uitsteekt, dan krijg je nu eenmaal sneller met zulke organisaties te maken. Ik vind het jammer dat we in een land leven waarin er weinig waardering is voor boeren die goed en veilig voedsel produceren. Dat wordt kennelijk niet gewaardeerd door iedereen."
Imago sector beschadigen
Voorzitter Linda Verriet van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) reageert gefrustreerd in een eerste reactie. „Deze video is gemaakt met als doel de BBB en de hele varkenshouderij te beschadigen. Dat blijkt ook uit de toelichtende teksten uit de video als 'tientallen miljarden voor dieren uitbuiten en mishandelen etc'. Wij zijn de lastercampagnes tegen onze beroepsgroep van hardwerkende boeren meer dan zat."
Ze vervolgt: „Het zijn geen fraaie beelden om te zien, dat staat buiten kijf. Alle dieren moeten goed worden behandeld, ongeacht of het om huisdieren of landbouwhuisdieren gaat. Bewezen misstanden moeten hard worden aangepakt. Daar is wat de POV betreft geen discussie over mogelijk. Daarvoor hebben we de NVWA. Wij willen de filmmakers verzoeken de NVWA in te schakelen, wanneer zij misstanden (menen te) signaleren. De NVWA beoordeelt deze onafhankelijk en zal er in voorkomende gevallen voor zorgen dat er tegen misstanden wordt opgetreden. Dit is in het belang van de dieren."
De première van de documentaire was op 27 maart in het Cultureel Studentencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen. De film is in april ook nog te zien in onder andere Amsterdam, Haarlem, Heerlen, Sneek, Gouda, Breda, Wageningen en Nijmegen.
Sector vaker doelwit
De varkenssector is vaker doelwit van undercoveracties. In 2021 werden door dierenwelzijnsorganisatie Ongehoord beelden gemaakt bij de Groningse varkenshouder Annechien ten Have van het Hamletz-concept. Na een inspectie van Stichting Beter Leven, de Gezondheidsdienst voor Dieren en een verklaring van haar eigen dierenarts kreeg zij de twee sterren van het Beter Leven-keurmerk weer terug. Ook bij bedrijven binnen het Wroetvarken-concept werden in datzelfde jaar beelden gemaakt. Dat concept is verdergegaan onder de naam 'Krullvarken'.
Wat kan ik zelf doen?
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft in samenwerking met LTO en POV een factsheet opgesteld. Deze is opgesteld naar aanleiding van de stalbezetting in Boxtel. Dit document moet boeren handvatten bieden voor het voorkomen van incidenten.
Voor preventie adviseert het ministerie om camera's op te hangen, te zorgen voor gecertificeerde sloten en vergrendeling en te kijken naar goede erfafscheiding waardoor bezoekers niet zo maar het terrein op kunnen. Ook kan overwogen worden om bij elke toegangsweg een bordje 'Verboden toegang' op te hangen.
Ook wordt geadviseerd om contact op te nemen met de politie, de gemeente en de brancheorganisatie indien er singalen zijn dat er (onjuiste) informatie over je bedrijf wordt verspreid met betrekking tot dierenrechten en/of dierenwelzijn.
