Boer heeft weinig vertrouwen in de wetenschap

Dat verbaast me niet erg, zegt wetenschapsjournalist Arnout Jaspers, die onder meer een kritisch artikel schreef over het onderzoek naar insectensterfte van Radboud Universiteit. Of dat wantrouwen terecht is, is natuurlijk een andere vraag. Met name varkenshouders (82,7 procent) en melkveehouders (79,2 procent) lijken de wetenschap erg te wantrouwen.

Ongenuanceerd

Volgens Jaspers ligt de oorzaak van wantrouwen niet in eerste instantie bij de biologische en ecologische wetenschap. Over het algemeen is het niet zo dat boeren deze wetenschappelijke artikelen of tijdschriften lezen, zegt Jaspers. Zij reageren op berichten die ze via de media zien. De conclusies die media trekken op basis van een wetenschappelijk onderzoek zijn vaak ongenuanceerd. Boeren worden dan op een bepaalde manier weggezet. Daar ligt volgens de wetenschapsjournalist dan ook direct het probleem. Woordvoerders willen de resultaten sexy maken en ook media vinden het natuurlijk interessant om dat te brengen. Ze zijn elkaars bondgenoten. Dan komt er dus ongenuanceerde berichtgeving.

Zelfkritisch

De oplossing ligt dan ook niet bij de wetenschappers volgens Jaspers. Woordvoerders van bijvoorbeeld universiteiten zouden zelfkritischer kunnen zijn op de manier waarop zij communiceren met de media. Want de media werken gewoon op deze manier. De drang voor sensatie is enorm en ik denk ook niet dat je dat kunt veranderen.
Volgens Jaspers is het vertrouwen van de Nederlandse boeren in de wetenschap wel te herstellen. Wellicht kan de wetenschap directer communiceren met de boer, zodat de conclusies minder willekeurig opgepakt worden. Maar volgens Jaspers is er ook een derde partij die invloed heeft op de manier van communiceren over wetenschappelijke publicaties. Dat zijn de milieu- en natuurgroeperingen. Zij hebben een eigen agenda en proberen de media te bespelen. Zo zetten zij boeren weg als vervuilers. Daardoor hebben zij ook een grote invloed op de manier waarop de maatschappij over boeren denkt.

Dit artikel vormt het tweede deel van een vierluik over het gebrek aan vertrouwen van de boer in wetenschap, politiek en landbouworganisaties. In het volgende artikel komt het gebrek aan vertrouwen in de politiek aan bod. Deze artikelen zijn gebaseerd op een onderzoek door Dagblad Trouw in samenwerking met vakuitgeverij Agrio en agrarisch onderzoeksbureau Geelen Consultancy uit Wageningen.