'Ik krijg alarm als elektra te warm wordt'
Dat zei leghennenhouder Hugo Bens uit Haps (NB) maandagavond 5 november tijdens de Pluimveeweb thema-avond Huisvesting voor legpluimveehouders in Barneveld. Hij gaf een presentatie over risicomanagement. De pluimveehouder houdt samen met zijn vrouw Rianne ruim 100.000 witte leghennen in drie etagestallen.
Bens bouwde vorig jaar een nieuwe stal. Hij nodigde voor de bouw van de stal de brandweer en zijn verzekeringsagent uit om mee te denken om de brandrisicos te verkleinen. Hij raadt iedere pluimveehouder aan dit te doen. Dat kost niks, maar daardoor wordt je veel bewuster van de risicos en kun je de risicos op een brand aanzienlijk verlagen.
Naar aanleiding van dat gesprek koos Bens voor warmtesensoren, een brandwerende muur en brandwerende plafondplaten. Boven iedere elektrakast op zijn bedrijf hangt een warmtevoeler. Ik krijg alarm als elektra te warm wordt. Stel dat ik dankzij de warmtevoelers n gote brand voorkom, dan red ik vele kippenlevens. Ook de gewone warmtevoelers in de stal werken als branddetectie. Als de temperatuur plots stijgt dan komt de melding brandalarm. Een keer zat er een kip tegen een voeler aan te slapen. Daardoor kreeg ik het signaal brandalarm, terwijl er niks aan de hand was. Die voeler hebben we maar een stukje verhangen.
60 minuten brandwerend
Het plafond van iedere technische ruimte bestaat uit het brandwerende Promatect platen, welke zijn samengesteld uit steenachtig materiaal. De Promatect platen zijn minimaal 60 minuten brandwerend, waardoor een (kleine) brand minder snel uitbreidt, verklaart Bens.
De pluimveehouder bracht de zwakke punten op zijn bedrijf ook in kaart.
Zo staat de nieuwste stal slechts een paar meter van een bestaande stal. Ik had de stallen liever verder uit elkaar gebouwd. Maar dat mocht niet van de gemeente omdat ons bouwblok te klein was. Hij plaatste daarop een brandwerende muur van brandklasse A. Dankzij 10 centimeter dik steenwol zijn de sandwichpanelen 60 minuten brandwerend.
Net als veel andere leghennenhouders werkt hij met n centrale eierband. De doorvoer van de eierband van de ene naar de andere stal maakte hij zo klein mogelijk met Promatect platen. In de spouw bij de doorvoer van de eierbanden zitten opzwelbanden welke bij hitte sterk uitzetten en zo de doorvoer in de muur, bij brand vrijwel helemaal afsluiten. Zo willen we voorkomen dat de brand overslaat van de ene naar de andere stal.
Bens werkt op zijn eigen bedrijf niet met een centrale mestband. Vanuit iedere stal hebben we een aparte mestband om de mest naar de loods te transporteren. Zo kan het vuur niet via de mestband van de ene naar de andere stal overslaan. Ook voorkomen we zo dat er vogelmijten via een centrale mestband van de ene naar de andere stal getransporteerd worden.
Overzichtskaart voor de brandweer
In het voerlokaal van iedere stal hangt een overzichtskaart, waarop de brandweer kan zien hoe het bedrijf gecompartimenteerd is. Waar de brandput en de meterkast van iedere stal zit, zodat de brandweer ter plekke sneller tot actie over kan gaan. Idealer zou het zijn wanneer deze overzichtskaart digitaal beschikbaar is bij de regiobrandweer. Dan kan een overzichtskaart gelezen worden onderweg naar de brand, echter de regiobrandweer is nog niet zover.
De leghennenhouder werkt in al zijn stallen met metalen draadroosters. Metalen roosters houden de hennen zelf schoon. Onder kunststof roosters kunnen bloedluizen zich beter verschuilen, waardoor de bestrijding lastiger is en de bloedluisdruk hoger. Dat ervaarde Bens vroeger toen ze nog met kunststof roosters werkten. Metalen roosters werken bovendien brandvertragend en verhogen zo de vuurbelasting.
'Vraag naar certificaten'
De leghennenhouder adviseert collega pluimveehouders om bij nieuwbouw leveranciers naar certificaten te vragen, zoals een certificaat dat een wand of plafond brandklasse A of B is. Ook raadt hij pluimveehouders aan brandblussers en brandhaspels, volgens het protocol, jaarlijks te laten controleren. Mocht er ooit brand uitbreken dan kun je de verzekering laten zien dat je, je aan alle eisen hebt gehouden. Indien je dat niet doet, kan een verzekeraar weigeren een deel van de schade uit te keren.
Het is niet zo dat ik alle wijsheid in pacht heb. Ik vertel alleen hoe wij het doen. Maar door samen met de brandweer en je verzekering de risicos in kaart te brengen en logisch na te denken, kun je de risicos op een brand aanzienlijk verlagen. Het verlagen van het aantal stalbranden is erg belangrijk om als sector draagvlak te houden. Iedere stalbrand is er n teveel, zegt Bens.
0,35 euro per hen
De kosten van al deze maatregelen vallen mee, zeker bij nieuwbouw. Bij de bouw van onze stal in 2012 heb ik voor brandklasse B materiaal gekozen in plaats van brandklasse D terwijl het toen nog niet verplicht was. Dat kostte met 0,35 euro extra per hen. Bens koos toen bijvoorbeeld voor PIR isolatie platen in plaats van brandbare sandwichpanelen (waar PUR in zit) of dupanel.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Karin Heijting, Ruth van Schriek