'Aantal stalbranden daalt door elektrakeuring'
De Hoon vertelde dit vorige week op de Pluimveeweb thema-avond Huisvesting in Barneveld. Hij gaf samen met Edwin Oosterom, specialist brandveiligheidszorg van de veiligheids- en gezondheidsregio Gelderland-Midden een presentatie over brandveiligheid van pluimveestallen.
Elektra is de belangrijkste oorzaak van stalbranden, zegt De Hoon. Andere belangrijke oorzaken zijn brandgevaarlijke werkzaamheden, oververhitting of zelfontbranding van machines, explosies, brandstichting en broei. Daarnaast weten de verzekeraar en brandweer de oorzaak van veel stalbranden niet te achterhalen.
Rol een haspel helemaal af. Zeker wanneer deze belast wordt, adviseert De Hoon. Stof en vocht kunnen kortsluiting en daardoor brand veroorzaken. Sluit een elektrakast en stoppenkast nadat hij open is geweest altijd goed af.
Elektrakeuring
Interpolis heeft in haar voorwaarden opgenomen om elke vijf jaar een elektrakeuring te laten uitvoeren. Dit werpt zijn vruchten af. Sindsdien daalde het aantal stalbranden bij onze klanten, zei De Hoon.
Ongediertebestrijding vindt De Hoon erg belangrijk. Ongediertebestrijding is belangrijk voor de diergezondheid en het dierwelzijn. Daarnaast wordt knagerij in verband gebracht met brand. Dit is zeer moeilijk aantoonbaar maar ook niet uit te sluiten. Een pluimveehouder moet voorkomen dat muizen en ratten aan kabels knagen door ze buiten de stal te houden. Met het verbond van verzekeraars en samen met de brandweer Nederland dringen we er bij de Nederlandse overheid op aan om toe te staan ongedierte ook buiten met vergif te bestrijden. De overheid wil hierover meedenken, zegt De Hoon.
Omvormers zonnepanelen
Zonnepanelen zijn ook een potentieel gevaar. De brandweer krijgt steeds meer te maken met brand waarbij zonnepanelen betrokken zijn. De laatste jaren is er steeds meer vraag naar zonnepanelen. Daardoor komen er ook steeds meer cowboys die zonnepanelen plaatsen. Wanneer ze de bekabeling niet goed aansluiten, kan er brand ontstaan, zegt Oosterom. Halogeenvrije kabels zijn duurder maar moeilijk brandbaar. Hierdoor voorkom of vertraag je de brandvoortplanting.
Plaats de omvormers, die zonne-energie omzetten in elektriciteit, altijd aan de buitenwand van een gebouw of in een brandwerende kast. Slechte en niet goed gestalleerde omvormers kunnen brand veroorzaken. Kies daarom een erkend bedrijf wanneer je zonnepanelen plaatst, adviseert Oosterom. Laat de installatie na aanleg keuren of de installatie voldoet aan geldende normen door een onafhankelijke en erkende installateur.
Zorg voor bluswater tijdens het lassen
Brandgevaarlijke werkzaamheden zijn de tweede belangrijkste oorzaak van een stalbrand. De Hoon: Voer geen brandgevaarlijk werk uit in een stal met dieren. En als het dan echt niet anders kan, ga dan goed voorbereid te werk. Wanneer je in droog strooisel zoals houtkrullen of stro gaat lassen of slijpen kan er namelijk snel een brand ontstaan. Dek brandbare stoffen af en zorg voor voldoende blusmiddelen. Ook isolatie zoals tempex of PUR vliegt snel in brand. Ga kort na het lassen altijd even kijken of er niks nasmeult of nabrandt.
De sectormanager van Interpolis liet een voorbeeld zien van een leghennenhouder die bloedluizen met een gasbrander te lijf gaat. Wellicht dat je dan van de bloedluizen af bent, maar als daarbij je hele stal afbrandt ben je veel verder van huis. Zoek daarom een andere manier om bloedluizen te bestrijden.
Daarnaast kan er ook nog brand ontstaan door broei in de mest. Voer mest tijdig af in de zomer om broei te voorkomen, raadt De Hoon aan. In Noord-Brabant en Limburg gaan ook veel drugsmaffia de boer op. Ga hier niet mee in zee. Ook al is de verleiding van extra inkomsten groot. Ten eerste kom je moeilijk van die criminelen af. Ten tweede stijgt de kans op brand ook omdat gewerkt wordt met brandgevaarlijke installaties.
Rookontwikkeling fataal
Tussen het melden van een brand en het beginnen met blussen kan al gauw een half uur zitten, gaf Oosterom aan. (ontdekken van brand 1 tot 15 minuten, alarmeren en aankomst brandweer in 10 minuten, opbouw waterwinning 10 minuten) Bij pluimvee en varkens is rookontwikkeling vaak al fataal voor de dieren. Wanneer de brand klein is, kan de brandweer nog naar binnen. Bij een uitslaande brand kan de brandweer alleen proberen de andere gebouwen op het erf te behouden door brandoverslag te voorkomen.
Tijdens de presentatie liet Oosterom een aantal voorbeelden van branden in pluimveestallen zien. E brand was vermoedelijk ontstaan in motorbeveiligingsschakelaar (PKZ schakelaar). Een andere brand vermoedelijk in de LED-verlichting in het systeem. Aangezien beide branden snel ontdekt werden, wist de brandweer beide stallen te behouden.
Door PIR isolatie of steenwol in plaats van PUR, dupanel of tempex te gebruiken vertraag je de brand, vertelt Oosterom. Zorg als pluimveehouder voor een object informatie kaart zodat de brandweer kan zien waar de hoofdschakelaar van de elektriciteit en brandput zit en waar gevaarlijke stoffen zich eventueel bevinden.
'Nodig de brandweer uit'
Oosterom en De Hoon raden pluimveehouders aan om de brandweer en verzekeringsadviseur uit te nodigen voordat ze nieuw bouwen of verbouwen. Ons doel is bewustwording en een uitnodiging om gezamenlijk naar oplossingen te kijken om de stallen brandveiliger te maken. Voor zowel nieuwbouw als bestaande stallen, zegt Oosterom.
In overleg met experts van de brandweer en de verzekeraar kan een pluimveehouder de risicofactoren en daarmee de kans op een stalbrand fors verlagen, stelt De Hoon. Gebruik tenslotte altijd je gezond boeren verstand.
