‘Zomaar stikstofgevoelige natuur bijgetekend in Aerius’
Het bijtekenen van de hexagonen in het officiële rekenmodel (een softwareprogramma) kan grote gevolgen hebben voor boerenbedrijven in de buurt van Natura 2000-gebieden, schrijft STAF in het rapport over het onderzoek naar Aerius, dat onlangs een update kreeg. ‘Het bijtekenen van zoveel extra stikstofgevoelige natuur heeft consequenties voor de bedrijven in de omgeving. Natura 2000-gebieden waar ‘gewone natuur’ modelmatig plaatsmaakt voor ‘stikstofgevoelige natuur’ worden per saldo stikstofgevoeliger. Daardoor is ambitieuzer stikstofbeleid nodig voor bedrijven in de omgeving van die gebieden, om de stikstofdoelen te halen.’
Geruisloos
Volgens STAF is het bijtekenen van stikstofgevoelige natuur geruisloos gebeurd, zonder dat daarvoor de gebruikelijke procedures zijn gevolgd. In het rapport van STAF geeft de provincie Gelderland daar een verklaring voor. Terreinbeherende organisaties zouden hun eigen natuurgebieden de habitatkaart voor Aerius bijwerken. BIJ12, de uitvoeringsinstantie van alle provincies, geeft aan dat provincies leefgebieden moeten benoemen, maar dat gebeurt dus ook door natuurorganisaties.
‘De door natuurorganisaties ‘benoemde’ stikstofgevoelige natuur heeft veel impact op het stikstofbeleid. Immers, de ingetekende stikstofgevoelige hexagonen bepalen het pakket aan maatregelen. Aangezien de nieuwe ‘benoemingen’ niet transparant worden gemaakt (gepubliceerd) en er geen democratische besluitvorming plaatsvindt, is het voor belanghebbenden niet mogelijk een zienswijze dan wel bezwaar in te dienen’, schrijft STAF.
Veluwe
STAF heeft enkele fictieve bedrijven doorgerekend in de Aerius-versie 2019 en 2020. Dat gaf afwijkingen, waarna STAF de kaarten verder is gaan bestuderen. Vooral op de Veluwe wordt steeds meer natuur aangemerkt als stikstofgevoelig (bijna verviervoudigd tussen 2016 en 2020). Ook in Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg is aan duizenden hectares extra stikstofgevoelige natuur ingetekend.
STAF schrijft: ‘Van de ‘benoemingen’ zijn geen openbare stukken te vinden. Provincies maken het met een dergelijke werkwijze, die niet transparant en democratisch is, voor belanghebbenden onmogelijk om zienswijzen dan wel bezwaren in te dienen.’
STAF onderzoekt nog of gevolgde procedure van het zonder meer intekenen van stikstofgevoelige hexagonen (‘benoeming’ Leefgebieden), in overeenstemming is met de Europese richtlijnen voor het natuurbeleid. Ook onderzoekt STAF of met het wegvallen van het PAS ook de juridische basis onder de Leefgebieden is vervallen. Het volledige rapport van STAF is hier te lezen.
