Opinie: GLB? Niet meer dan een wassen neus!

De Europese Ministers van Landbouw hebben een akkoord bereikt over de hervorming van het GLB na 2020. Het gaat hierbij om voorwaarden voor de landbouwsubsidies in de komende zeven jaar. In totaal een bedrag van 370 miljard euro. Onze minister is daarover tevreden. Volgens haar is het akkoord goed voor de boer, natuur, milieu en klimaat.

Ook de landbouworganisaties spreken van een realistische deal. Ze zijn van mening dat vergaande vergroeningseisen niet passend zijn in tijden van een pandemie en politieke en economische spanningen op het wereldtoneel. Ook vinden ze dat vanwege de huidige economische recessie als gevolg van de genoemde ontwikkelingen een financieel vangnet nodig blijft voor de agrarische ondernemer.

Natuurorganisaties en jongerenorganisaties daarentegen waren fel tegenstander van het akkoord. Ze pleiten zelfs om het voorstel in te trekken met de hashtag #VotethisCAPdown.

De machtsblokken van de grootschalige landbouwindustrie hebben volgens hen tegen de roep van wetenschap en natuur- en milieuorganisaties in, een forse invloed gekregen op Europese politici en dat leidt tot verdere intensivering in plaats van verduurzaming. Hierdoor krijgen de broodnodige vernieuwing en verduurzaming geen kans volgens deze organisaties.

Ik had zelf de hoop dat de nieuwe subsidievoorwaarden zouden zorgen voor een nieuw handelingsperspectief voor de boer en een verdere verduurzaming van de landbouw. Het leek niet meer dan logisch. In tegenstelling tot de tijdsgeest heeft het GLB de productiviteit van de landbouw nu fors vergroot en stimuleert het huidige akkoord schaalvergroting en industriële landbouw.

Een beeld dat we kennen van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Maar de tijden zijn niet te vergelijken, voedsel is nu overvloedig en goedkoop. Het is een gemiste kans dat hier in het huidig akkoord geen rekening mee wordt gehouden en op termijn werkt dat iedereen tegen, ook de boeren.

Ingrid Jansen is bestuurskundige met stevige wortels in het platteland. Haar ouders zijn varkenshouders, haar partner heeft een akkerbouwbedrijf. Sinds eind 2018 leidt ze Stimuland, een non-profit organisatie, die zich inzet voor een leefbaar en vitaal platteland. Daarvoor was ze onder meer voorzitter van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) en beleidsadviseur landbouw in Den Haag en Brussel.