Straathof verkoopt bedrijf Mariënheem; einde varkenshouderij in zicht
Met de aankoop lijkt het definitieve einde van het ooit door de maatschap Wichers Schreur gebouwde bedrijf in zicht. De stal werd in 2008 gebouwd met twee etages op een bouwblok van 100 bij 32 meter. Het verkrijgen van de milieu- en bouwvergunningen van de gemeente Raalte leverde destijds geen problemen of bezwaren op door onder meer plaatsing van een combiwasser tegen de uitstoot van ammoniak, stof en geur.
Klad
De bovenverdieping bood ruimte aan vooral drachtige zeugen, terwijl alle kraamafdelingen in de onderste laag waren. Het ging om 1.600 zeugen met 1.000 vleesvarkens in een nieuwe etagestal. Na een qua resultaten goede startperiode kwam er na enkele jaren de klad in.
Rond 2013 kwam de NVWA in actie waarna in juni 2014 de Rabobank overging tot een executieveiling. Tijdens de kijkdagen voor de veiling bleek dat het bedrijf in verval was geraakt. Kijkers schatten dat er tonnen nodig waren om het weer geschikt te maken voor nieuwe varkens.
Verzet
Toch kocht Sebava het leegstaande bedrijf met de bedoeling om er weer actief te worden. Dat leverde direct veel verzet, protest en een rechtszaak op van onder meer omwonenden. Zij verwezen onder meer naar de milieu- en dierenwelzijnsproblemen van Adriaan Straathof die daarom in enkele Duitse deelstaten niet meer als varkenshouder mag werken. Ook brandde eerder een van Sebava ’s Nederlandse veehouderijen in het Gelderse Erichem tot de grond toe af waarbij 24.000 varkens omkwamen. Bovendien zou de locatie van het bedrijf langs de drukke N35 (Zwolle-Twente) gevaarlijk zijn en is de afstand tot het dorp Mariënheem te klein.
De Raad van State oordeelde echter dat de gemeente Raalte, waar Mariënheem onder valt, terecht een vergunning af had gegeven omdat voldaan werd aan alle landelijke en provinciale milieueisen. Kort na die uitspraak zette Sebava echter het bedrijf weer te koop voor een vraagprijs van 2,5 miljoen euro. In de advertentie stond destijds dat er 1.989 zeugen, 6.596 gespeende biggen, 47 gelten en 2 beren toegestaan zijn. Ook was er een NB-vergunning en een omgevingsvergunning voor het houden van bijna 3.000 zeugen.
Verantwoordelijk wethouder Wout Wagenmans van Raalte is positief over de aankoop. „Dit past goed in ons beleid zoals vastgelegd in ‘Erven in beweging’ en Rood-voor-Rood’ waarmee je andere ontwikkelingen in het buitengebied stimuleert. Deze locatie langs de N35 en dicht bij Natura 2000-gebied het Boetelerveld is ook niet zo geschikt.”
Dialoog
Toch gaf Wagenmans enkele jaren geleden toestemming aan Sebava voor een doorstart ondanks de vele protesten. „Ik snap de emoties maar ik ben natuurlijk wel wethouder en geen wenshouder. Met de familie Straathof hebben we een goede dialoog gevoerd. Zij en ik moeten ons aan de wettelijke kaders houden. Ook ondernemers hebben rechten en als overheid moet je betrouwbaar zijn. In het begin was er sprake van plannen dat het bouwblok vergroot zou worden, maar dat hebben we als gemeente meteen van de hand gewezen.”
Volgens de Raalter wethouder wordt er nu te snel gedacht dat er woningen op deze plek gebouwd kunnen worden. „Je hebt te maken met milieucirkels van onder meer een geiten- en varkenshouderij in de buurt. Er zijn zeker mogelijkheden, maar het zal maatwerk moeten worden. Het gaat toch om een stuk grond van 9.000 vierkante meter.”
De vrijkomende stikstofruimte uit de Nb-vergunning zou voor andere projecten zoals verbreding van de N35 of woningbouw gebruikt kunnen worden. Eigenlijk is dat een merkwaardige zaak, merkt Wagenmans op, omdat er nu al jaren geen enkel dier op het bedrijf rondloopt en de uitstoot dus feitelijk nul is.
Stikstofuitstoot
„Het gaat om vergunde ruimte, maar die wordt in dit geval nu dus helemaal niet gebruikt. Op papier zal het allemaal kloppen. Ik denk persoonlijk dat de stikstofuitstoot in de landbouw eigenlijk lager is dan op papier en op basis van vergunningen berekend is. Bovendien is de uitstoot van elk agrarisch bedrijf bekend, maar dat geldt niet voor veel andere bedrijven.”
De nieuwe eigenaar Franken is erg actief in het Sallandse. Hij beschikt over kapitaal door de verkoop van zijn aandeel in een IT-bedrijf. In zijn eigen woonplaats is hij druk met de bouw van een nieuwe molen met onder meer 5 appartementen voor verhuur en stroomopwekking voor 20 huishoudens. In Deventer bouwde hij appartementen in het voormalige gerechtsgebouw, een rijksmonument, aan de Brink. Over de aankoopprijs in Mariënheem worden geen mededelingen gedaan, maar die zou in ieder geval lager zijn dan de vraagprijs van 2,5 miljoen.
Tekst: Lauk Bouhuijzen
Beeld: Ellen Meinen