Zonneweides op landbouwgrond zorgen voor discussie in Oude IJsselstreek: petities en open brief

De zonneweides die voorgesteld zijn in onder meer Silvolde, Etten, Westendorp en Bontebrug zorgen voor verzet. De planning is dat de zonneweides op landbouwgrond komen te liggen en dat stuit buurtbewoners en boeren tegen de borst. Deze zomer moet duidelijk worden welke plannen er precies door kunnen gaan. Het is de bedoeling dat er 30 hectare aan zonnepanelen wordt gerealiseerd, er is voor 170 hectare aan plannen ingediend.

Binnenkort sturen verschillende actiecomités een gezamenlijke open brief naar de gemeente Oude IJsselstreek. Verschillende petities zijn bij elkaar opgeteld duizenden keren ondertekend. Ook hangen er spandoeken. In Westendorp bijvoorbeeld: 'Gemeente gebruik je boerenverstand, geen zonnepanelen op dit land!'.

Buitenlandse investeerders

'De zonnevelden in GOIJ (gemeente Oude IJsselstreek, red) komen allemaal op landbouwgrond', schrijven veertien (!) actiecomités in de open brief aan de gemeente. 'Er is bijna geen instantie meer te vinden die daar nog voorstander van is, behalve de vaak buitenlandse investeerders. De provincie, college van Rijksadviseurs, LTO, Plattelandsraad, VAL Oude-IJsselstreek, geen van hen is voorstander van zonneparken op landbouwgrond.'

In de brief wordt ook gewezen op landelijke instanties die zonneparken op landbouwgrond een slecht idee vinden: 'Het Louis Bolk Instituut, het RIVM en de Vereniging Cultuurlandschap voorspellen ellende op basis van internationale kennis en metingen. Het advies is eenduidig; zonnepanelen horen op daken, wanden en langs snelwegen. Maar niet op landbouwgrond. GOIJ maakt haast terwijl nieuwe technieken zich aandienen. En wat ons betreft is de zonneladder niet op de juiste manier toegepast. We vragen u eerst goed na te denken, voordat er onherstelbare schade wordt aangericht.'

Gevolgen op lange termijn

Susanne Stevens van zorgboerderij Breukelaar in Westendorp is een van de initiatiefnemers van een petitie. Als de plannen doorgaan komt haar boerderij straks aan een kant tussen de zonnepanelen te liggen. Ze baalt van de procedure. „We werden pas op 7 april op de hoogte gebracht, terwijl het plan voor eind maart moest worden ingediend. Het is een lastige discussie, want wij , de tegenstanders, zijn zeker niet tegen verduurzamen. Maar moet dat allemaal op de grond? En wat zijn de gevolgen op de langere termijn, over 25 jaar bijvoorbeeld? Bij die vragen wordt nu niet echt stilgestaan."

De zonnepanelen wijzen straks met de daken naar haar zorgboerderij. „We hebben veel mensen met autisme, kunnen we straks als de zon vol schijnt nog wel naar buiten? Of levert dat klachten op zoals hoofdpijn door de prikkels van de glinsteringen? Daar zijn we wel wat bang voor, momenteel."

Tekst loopt verder onder de foto

Geld

Het gaat om een zonnepark op land van Hunland, een bedrijf dat zich wereldwijd richt op de handel van vee. Een grote, kapitaalkrachtige speler dus. „De daken daar liggen niet eens vol met zonnepanelen", vertelt Erik ten Hoeve van het actiecomité in Westendorp. „Ik snap boeren die hun land inzetten voor zonnepanelen wel. In plaats van 1.500 euro per hectare voor maïs worden bij zonnepanelen bedragen van 6.500 tot 10.000 euro genoemd. Het gaat dus om geld, maar ook om landbouwgrond. Grond dat straks hard nodig is om bijvoorbeeld de omslag te maken naar minder intensieve landbouw, iets wat de maatschappij graag wilt."

Tegen het opwekken van duurzame energie is niemand, benadrukt Ten Hoeve. „Maar het is iets dat alle burgers op zouden moeten pakken. Stimuleer de aanleg van zonnepanelen op huizen en geef voorlichting over hoe mensen meer voor het klimaat kunnen doen. Want hoe meer energie we blijven verbruiken, hoe meer we nog moeten gaan opwekken.”

Het landelijk klimaat akkoord heeft een streefdatum van 2050, maar in het Akkoord van Groenlo (2009, geüpdatet in 2013) hebben de acht gemeenten van de Regio Achterhoek afgesproken te streven naar ‘een energie-neutrale Achterhoek in 2030' door inzet op grootschalige energiebesparing en productie van hernieuwbare energie.

Ten Hoeve: „Als alles volgens het huidige plan verloopt, zijn in 2024 de zonnevelden op volle kracht. Dat is zes jaar voor de streefdatum 2030. Er is één belangrijk ding wat we van Solarpark Azewijn (afgebrand en later weer opnieuw herbouwd, red) hebben geleerd: De energieopbrengst is daar op acht hectare in een tijd van zes jaar door vernieuwing, van 1.6 naar 4.4 megawatt opgekrikt. Dat is drie keer zoveel. Wat als wij die zes jaar ons eerst richten op de alternatieven? Dan kan die 30 ha misschien ook wel drie keer verminderd worden. Of laat het twee minder zijn, het is allerzins de moeite waard de innovaties in de technologie de kans en tijd te geven, zonder stil te blijven zitten en te richten op mogelijke alternatieven.”

Meer discussie

De gemeente Oude IJsselstreek is niet de enige plaats waar verschillende groepen tegenover elkaar komen te staan in Gelderland op het gebied van zonneweides. Zo speelt er een discussie in de gemeente Berg en Dal over een zonnepark op 160 hectare landbouwgrond. Sommige boeren en inwoners zijn tegen, terwijl andere boeren juist kansen zien. Ook in Afferden (gemeente Druten) is er volgens De Gelderlander protest tegen een zonnepark op landbouwgrond. Een melkveehouder uit Beuningen kreeg na een artikel in Vee & Gewas over het aanleggen van een zonnepark een anonieme brief dat hij 'geen echte boer zou zijn'.