Column: De polarisatie voorbij
Het lijkt niet meer mogelijk om met enige nuance naar ideeën van anderen te kijken - polarisatie noemen we dat. Het stikstofversnellingsplan dat LTO samen met andere partijen heeft bedacht trof datzelfde lot. Vanuit de landbouw wordt geroepen dat LTO veel te veel heeft weggegeven en vanuit de natuurhoek wordt geroepen dat het lang niet ver genoeg gaat.
Persoonlijk vind ik het een moedige en noodzakelijke stap die LTO met dit plan heeft gezet. Als je weet dat de stikstofwetgeving die er nu ligt nooit voldoende zal zijn om het probleem op te lossen dan is het ook jouw taak als belangenbehartiger om vooruit te denken. Vooruit te denken en met betere alternatieven te komen die recht doen aan het belang van de landbouw. Complimenten voor LTO en haar partners in deze dus.
Polarisatie
De polarisatie in de maatschappij, maar zeker ook in het landbouwdebat, belemmert continu oplossingen. Het weerhoudt velen ervan om deel te nemen aan het debat en het maakt dat we niet meer echt op zoek gaan naar een gemeenschappelijke oplossing. De vele clubjes die zeggen de belangen van de landbouw of de natuur te behartigen lijken ook alleen maar geïnteresseerd in hun eigen gelijk. In plaats van samen te zoeken naar oplossingen blijven ze hangen in verwijten over en weer. Ik heb weleens het gevoel dat verschillende van deze clubjes ook geen belang hebben bij een oplossing in het midden. Die oplossing in het midden tast namelijk direct hun bestaansrecht aan. Als je bestaansrecht voornamelijk bepaald wordt door je af te zetten tegen anderen, dan wil je dat ook niet ondermijnen door met die anderen samen naar oplossingen te zoeken. Dit fenomeen zie je aan beide kanten van het spectrum.
Maar als landbouw hebben we er juist alle belang bij dat we wel op zoek gaan naar de oplossingen die ons weer perspectief bieden. Als ik met burgers praat over de landbouw merk ik veel minder van die polarisatie. De burger is begaan met het lot van de boer, maar ook bezorgd over het landschap, de biodiversiteit en het klimaat. Eigenlijk net als de gemiddelde boer, zeg maar. Misschien moeten we dus maar eens het lef hebben om, buiten alle belangenbehartigers om, in gesprek te gaan met de burger. Zodat we, samen met de burger, oplossingen kunnen bedenken voor het landbouwvraagstuk. In gesprek met 'de burger' maar hoe doe je dat dan? Hoe organiseer je een gesprek met 'de burger' waarbij dat gesprek ook nog tot concrete resultaten en oplossingen leidt?
'De burger is begaan met het lot van de boer, maar ook bezorgd over het landschap, de biodiversiteit en het klimaat'
Alex Datema
G1000
Nou, dat is eigenlijk best simpel. Dat doe je door een burgertop, burgerraad of BoerBurgerdialoog te organiseren volgens de principes van de G1000. Een G1000 betekent dat je 1000 burgers loot uit de Nederlandse samenleving. Deze 1000 burgers ondersteun je met kennis en kunde van onafhankelijke wetenschappers en je vraagt ze om in consensus met elkaar tot oplossingen te komen voor grote maatschappelijke problemen. De ervaring leert in binnen- en buitenland dat dit bijna altijd leidt tot mooie en vooral ook breed gedragen oplossingen.
Nu is er in Nederland ook al een initiatief om zo’n G1000 te organiseren voor de landbouw: de G1000Landbouw. Ik zou zeggen Google eens op G1000Landbouw en verdiep u eens in deze methode van het organiseren van een gesprek met 'de burger'. Ik ben er in ieder geval heel enthousiast over, vooral omdat we met een G1000Landbouw de polarisatie buiten de deur kunnen houden. Zonder polarisatie komen we vast en zeker tot goede oplossingen voor de toekomst van de landbouw. De vraag is: hebben we het lef om de toekomst van de landbouw mede in de handen van de burger te leggen? Ik durf het wel aan!
