Provincie wil RIVM helpen geitenonderzoek te versnellen

De Gelderse geitenstop is in 2017 ingesteld vanwege de snelle groei van de geitensector, en het mogelijke risico daarvan voor de volksgezondheid. De geitenstop zou lopen tot 2021, als de resultaten van VGO-onderzoek bekend zouden zijn. Echter, door corona heeft dat onderzoek maar liefst drie jaar vertraging opgelopen. Er zijn nu slechts 18 gevallen van longontsteking aangemeld voor het onderzoek, waar er minimaal 800 nodig zijn. Zoals het er nu naar uitziet, blijft de geitenstop dan ook van kracht tot eind 2024 de uitkomsten van het onderzoek bekend zijn.

Een aantal fracties in de Provinciale Staten dringt er daarom op aan dat er meer druk wordt gezet op het RIVM om het onderzoek te versnellen. Volgens de SGP laat de zorg voor omwonenden het loslaten van de geitenstop nu nog niet toe, maar er is tegelijkertijd ook perspectief nodig voor de geitensector. Daarom moet er eerder uitsluitsel komen over het onderzoek dan eind 2024. De SGP pleit tegelijkertijd voor een 'intelligente roadmap' met scenario's waarbinnen de sector zich weer enigzins zou kunnen ontwikkelen. Ook de VVD ziet daar wel brood in. Deze fractie pleit nadrukkelijk voor een versnelling van het VOG-onderzoek.

Voordeel van de twijfel

Forum voor Democratie gaat nog een stap verder. Volgens de FvD moet de geitensector het voordeel van de twijfel worden gegeven, zeker gezien de huidige corona-situatie. Als corona het onderzoek nog verder vertraagt, duurt het nog jaren voordat het moratorium op de geitenhouderij kan worden opgeheven.

Forum voor Democratie wil de geitenstop zo snel mogelijk opheffen, ook omdat naar mening van statenlid Kees Claassen er hoogstwaarschijnlijk geen oorzakelijk verband is tussen geitenbedrijven en het risico op longontstekingen voor omwonenden. Anders was dat al lang bekend geweest omdat geitenhouders, buren en dierenartsen veel vaker ziek zouden worden, stelde hij. Als de geitenhouderij weer kan uitbreiden en er blijken daadwerkelijk uitbraken van longontstekingen op te treden rondom geitenbedrijven, dan is het volgens Claassen vroeg genoeg om dán maatregelen te treffen.

Ook de PVV is van mening dat het moratorium zo snel mogelijk moet worden opgeheven, zeker nu is gebleken dat gemeenten zelf wél nieuwbouw plegen binnen een straal van 2 kilometer rondom geitenbedrijven. Als er werkelijk een risico zou zijn voor de volksgezondheid, dan zouden die plannen wel in de ijskast zijn gezet, stelt de PVV.

De ChristenUnie worstelt met de geitenstop. Ja, er is sprake van een risico voor de volksgezondheid, maar de sector heeft ook perspectief nodig en de geitenstop werkt maar beperkt omdat geitenhouders binnen de bestaande vergunning nog hebben kunnen uitbreiden, aldus de partij. Ook de PvdA vraagt zich af of het 'voorzorgsprincipe' van waaruit de geitenstop is ingesteld, nog wel verdedigbaar is nu de resultaten van het onderzoek nog 3 jaar op zich laten wachten. Een roadmap vindt de partij echter nog te vroeg.

Volksgezondheid

Deze partijen vonden onder meer D66, het CDA, GroenLinks, SP, de Partij voor de Dieren en 50plus tegenover zich. Die noemen de volksgezondheid het belangrijkste en willen vasthouden aan de geitenstop tot de resultaten van het RIVM-onderzoek helder zijn. De Partij voor de Dieren ziet het liefst dat geitenstallen worden gesloten. Er is voldoende vraag naar werk op de arbeidsmarkt, de geitenboeren kunnen wel elders aan de slag, volgens fractievoorzitter Luuk van der Veer. GroenLinks meent dat de geitenboeren juist dankzij de beperkte melkproductie ten gevolge van de geitenstop de afgelopen jaren 'boven een ton' hebben verdiend, daarom is er helemaal geen noodzaak om die op te schorten. Ook 50plus zegt: hoe minder vee in Gelderland, hoe beter.

Horrorscenario

Gedeputeerde Staten van Gelderland zijn momenteel nog niet voornemens om het moratorium in te trekken, liet gedeputeerde Drenth weten. Wel noemde hij het een 'horrorscenario' dat het onderzoek waar iedereen met smart op zit te wachten, nog drie jaar gaat duren. „Wij kunnen als politici geen druk uitoefenen op het RIVM om het onderzoek te versnellen”, gaf hij aan. „Maar we kunnen het RIVM wel vragen of de provincie kan helpen door huisartsen aan te schrijven, en te vragen of ze gevallen van longontsteking kunnen melden.” Ook wil Drenth de LTO-vakgroep geitenhouderij vragen of er meer geitenhouders kunnen komen die willen meewerken aan het onderzoek, want daar is de bereidheid (met circa 15 bedrijven) ook zeer gering.

Een roadmap voor de geitensector gaat Drenth nog te snel. Dat zou zowel bij de sector als bij de omwonenden tot verwachtingen kunnen leiden die de provincie vervolgens niet waar kan maken, vreest hij.