Column: Duimschroeven aandraaien in plaats van oplossingen

Oog voor de gevolgen van dit LNV-beleid is er niet. Ja, in woorden. Dat het erg is als er bedrijven en boeren of boerinnen, zoals Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging naar voren bracht, er letterlijk aan onder doorgaan en zelfmoord plegen. Of zoals minister Schouten het verwoord ‘we delen de urgentie om PAS-melders zo snel mogelijk te helpen’. Nergens een gebaar of een stap van de minister om boeren nu al te helpen. Integendeel.

PAS-melders

Dinsdag ging het in een stikstofdebat onder andere over PAS-melders en interimmers die zich steeds meer zorgen maken, doordat rechters meegaan in de handhavingsverzoeken van milieuclubs aan het adres van provincies. De minister stelde dat ze druk bezig was, dat het niet sneller gaat, er maar één route is en ze hoopt dat het over drie jaar allemaal geregeld is.

Koe in de wei

Het ging over koeien in de wei houden en of de minister daar niet een duidelijke juridisch houdbare regeling voor kan maken, zodat er geen extra vergunningen nodig zijn of boeren verplicht worden hun koeien op te stallen. Nee zei Schouten. Er ligt al jurisprudentie en het enige dat ze kan doen is om beter te communiceren hoe er naar gekeken moet worden. Als dat de strekking van de motie zou zijn van VVD’er Thom van Campen dan kon ze ermee leven. Van Campen knikte en de Tweede Kamer nam donderdag de motie aan. Boer weer niet geholpen.

Verouderde kaarten

Interessant was ook de kwestie van verouderde kaarten die gebruikt worden binnen Aerius en de conclusie van minister Schouten dat gebieden met habitattypen nooit kleiner kunnen worden. Ook niet als natuurdoeltypen er helemaal niet voorkomen. Derk Boswijk van het CDA en Roelof Bisschop van de SGP wilden daar antwoorden op van Schouten, maar helaas. Minister Schouten stelde dat al die natuurdoeltypen bij het vaststellen van de Natura 2000-gebieden aanwezig waren, dus als het daarna was verslechterd moet het weer hersteld worden. Aanpassen van de kaarten zodat er mogelijk meer stikstof op zou neerdalen werkt dat tegen, dus daarom mogen die gebieden nooit kleiner worden.

Wierdense veld

In het geval van het Wierdense Veld blijkt steeds duidelijker, onder andere door onderzoek van Stichting Agrifacts, dat er gewoon fouten zijn gemaakt bij de aanwijzing. Het type herstellend hoogveen kwam daar veel minder voor dan op kaarten is ingetekend. Dat zeggen zelfs mensen die jarenlang hun geld verdienden bij natuurorganisaties en daar recent zijn wezen kijken. In eerdere debatten gaf Schouten vaak aan dat als er bij de aanwijzing fouten zijn gemaakt dat die hersteld kunnen worden. Moet ze wel voor naar Brussel, maar daar ligt een mogelijkheid. Maar dinsdag noemde ze die mogelijkheid niet. Waarom niet? Misschien omdat ze daar al een keer een commissie naar heeft laten kijken en die concludeerde dat er geen fouten zijn gemaakt. Maar die commissie is echt niet in alle gebieden wezen kijken, om te toetsen of het wel allemaal snor zit. Nu er dan toch iets opduikt, had Schouten dat kunnen aangrijpen om haar goede wil te tonen. Helaas.

GLB

Donderdag ging het over het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Wat al heel lang duidelijk is, is dat boeren minder inkomensondersteuning gaan krijgen. En het wensenlijstje van de Tweede Kamer is nogal lang om met dat geld allerlei andere zaken te financieren dan het inkomen van boeren. Schouten concludeerde dat gelukkig zelf ook, maar ik durf te conclusie wel te trekken dat er meer geld overgeheveld gaat worden om de Tweede Kamer te pleasen, waardoor de inkomensondersteuning nog verder naar beneden gaat. Dat gaat boeren ook niet helpen.

Onrijpe mais

En dan nog de brief dat het zaaien van een groenbemester na de maisoogst toch een maand mag opschuiven. Zelf durfde ze daar in eerste instantie geen beslissing over te nemen, dus moesten er eerst twee commissies naar kijken. Dat uitstel leidde er toe dat boeren gedwongen werden om niet afgerijpte mais te hakselen, anders zouden ze de wet overtreden, boetes krijgen en hun inkomensondersteuning verspelen. Vlak voor de deadline uitstel verlenen helpt alleen die boeren die het risico op een overtreding durfden te nemen of met de loonwerker gewoon geen eerdere afspraak wisten te maken.

Oplossing

Wat was het mooi geweest als Schouten deze week ook eens haar hand naar boeren zou hebben uitgestoken. Die mogelijkheden zijn er echt wel. Vandaag werd duidelijk dat er een nieuw systeem van Lely is toegevoegd aan de RAV-lijst en die verminderd de stikstofuitstoot met 70 procent. Na het echec met de emissie-arme stalvloeren mogen we er vanuit gaan dat de commissie die over de erkenningen gaat, nu beter heeft gekeken of zo’n systeem echt doet wat wordt beloofd.

Maak een regeling voor PAS-melders en interimmers die gewoon volgens de wet hebben gehandeld en zorg dat die bedrijven zo’n systeem krijgen. De kleine depositie extra op de natuur onder de PAS verandert dan in een flinke reductie. Dat helpt niet alleen de boeren, maar ook de woningbouwers, wegenaanleggers en andere bedrijvigheid. Het is een kwestie van willen. En laten zien dat het hart van deze minister op de goede plaats zit.