BFCB overweegt zichzelf op te heffen

Gerard Huttenhuis uit De Lutte (Ov.) is één van de elf. Hij gooide via sociale media de vraag in de groep of de BFCB niet moet worden opgeheven, nu per 1 januari ook de laatste van de grondleggers de coöperatie vaarwel zegt. „Maar daar is nog geen besluit over gevallen”, aldus Huttenhuis. „De appgroep wordt sowieso voortgezet; die ontplofte gister helemaal met dat AgriNL-verhaal.”

Ex-PlanetProof-boeren

De Twent stapt als ex-PlanetProof-boer over naar DOC. „Bijna de hele buurt hier gaat over naar DOC; er zijn hier veel boeren die uit Planet Proof zijn gezet”, vertelt hij. „Die RMO-wagen hadden we zo vol; geen probleem.” Ook Erik Kuiper uit Denekamp stapt over naar DOC. „Ik melk Jersey's; ik pas beter bij DOC. Ik beur een betere prijs daar”, zegt hij. Andere leden van de BFCB-kerngroep zijn al overgegaan of gaan nog over naar Royal A-ware.

Busje

De roots van de Bezorgde FrieslandCampina Boeren liggen in een busje dat de Duitse voerleverancier Ems-Vechte op 1 oktober 2019 beschikbaar stelde aan boeren die wilden gaan demonstreren in Den Haag. Met files erbij brachten de boeren er op de heenweg zo'n vijf uur in door, en op de terugweg opnieuw een paar uur. „Dan passeren allerlei onderwerpen de revue, en ook hoe het gaat bij FrieslandCampina”, vertelt Kuiper. De Denekamper was destijds een van de passagiers, en later de onofficiële voorman van de groep.

De Twentse boeren vonden elkaar in hun zorgen om de gang van zaken bij de coöperatie en de onderneming. Het leidde tot een pamflet met acht punten van zorg en verbetering, dat door meer dan drieduizend RFC-leden werd ondertekend. De BFCB'ers lieten van zich horen en kwamen in het najaar van 2019 met trekkers naar een Twentse ledenvergadering. Later roerden zij ook de trom op de algemene ledenvergadering op Papendal bij Arnhem.

De BFCB eiste dat de voorstellen voor herziening van het melkgeldreglement van tafel gingen, evenals de invoering van KoeKompas, KoeAlert en KoeMonitor. Verder eisten ze duidelijk inzicht in de kostenstructuur van het bedrijf, omdat ze vermoedden dat er veel geld verloren ging bij allerlei 'avonturen in het buitenland'.

Ander punt van kritiek was de samenwerking met Natuurmonumenten. Die moest worden stopgezet. Ook de invoering van het PlanetProof-programma, waarbij boeren die wél aan de voorwaarden voldeden toch niet mee konden doen omdat ze te ver van de fabriek af zaten, kon op veel kritiek rekenen. En het afgelopen jaar heeft de BFCB veel tijd en energie gestoken in een alternatief voorstel voor een andere vorm van ledenfinanciering.

'Liepen tegen een muur aan'

Maar, zoals Gerard Huttenhuis het zegt: „We liepen tegen een muur aan.” De alternatieve voorstellen van de BFCB werden voor kennisgeving aangenomen en vervolgens terzijde gelegd.

Ook Erik Kuiper heeft ervaren dat hij als lid-melkveehouder niet werd gehoord. „Wij hingen als boeren aan de laatste mem. Ik zit er echt niet op te wachten op samenwerking met Natuurmonumenten. Of dat we, zoals Hein Schumacher zegt, maar haver moeten gaan verbouwen voor havermelk. In de top van de onderneming is totaal geen voeling meer met de boerenleden. Als ik als boer in de ledenbijeenkomsten het gevoel had gehad dat ik daadwerkelijk werd gehoord, was ik nooit weggegaan.”

Kuiper benadrukt dat hij FrieslandCampina niet wil afvallen. „Het is een prachtig bedrijf, maar het moet nu weer goed op de rit worden gezet. Wat dat betreft snap ik ook totaal niet waar Hein Schumacher de tijd vandaan haalt om in allerlei praatclubs en overlegstructuren te zitten. Hij moet z'n handen toch méér dan vol hebben aan de onderneming?”

Veranderen

Gerrit van Schaik uit Loenen aan de Vecht (Ut.) is niet een van de elf grondleggers van de BFCB, maar was de laatste tijd wel druk met het plan voor de alternatieve ledenfinanciering. Ook hij zegt tegen een muur op te zijn gelopen. “Dat moet echt veranderen”, zegt hij. „Het bestuur van de coöperatie moet weer de controle over de onderneming krijgen, in plaats van andersom.”

Kuiper heeft goede hoop dat dit tij nog kan worden gekeerd. „Je ziet dat bij alle grote bedrijven, dat de geluiden van onderaf steeds krachtiger worden. Zoals de appgroepen van de week explodéérden! Binnen 24 uur was AgriNL ontploft!”

Van Schaick blijft voorlopig nog wel bij RFC. Sterker nog, hij is sinds een maand PlanetProof gaan leveren. „Met een koeborstel extra en een wat extensiever natuurbeheer paste ik erin. Bij ons in de regio gaan er nu heel veel PlanetProof leveren. Maar voor een coöperatie is dit concept eigenlijk heel oneerlijk,” zegt hij, duidend op de regel dat je alleen voor de 2 cent toeslag in aanmerking kunt komen als je niet te ver van de verwerkingslocatie af zit.

'Anders aanvliegen'

De (ex-)BFCB'ers denken dat ze het achteraf anders hadden moeten aanvliegen. Met de drieduizend steunbetuigingen die zij kregen onder hun pamflet, hadden ze meer kunnen doen, erkennen ze. Er zijn ook plannen gesmeed om de krachten te bundelen in een RFC-leveranciersvereniging. „Zo ver is het alleen nooit gekomen”, verzucht de Denekamper. „Als we dat hadden gedaan, hadden we misschien meer kunnen bereiken, duidelijker 'nee' kunnen zeggen...”