Agrarische functie veenweidegebied Noordwest-Overijssel op termijn onhoudbaar

‘Het veenweidegebied kampt met verschillende uitdagingen. Er is sprake van uitstoot van CO2 en door de inklinking van het veen daalt het maaiveld. De maaivelddaling zorgt ervoor dat, om de functies in het gebied te kunnen blijven bedienen, het waterbeheer steeds meer aangepast moet worden en daarmee complexer en duurder wordt. In de huidige vorm wordt het onhoudbaar om de huidige functies te bedienen’, staat te lezen in het Waterbeheerprogramma 2022-2027, ‘Voor de lange termijn houden we er rekening mee dat functies en daarmee het grondgebruik in het veenweidegebied sterk veranderen.’

Met een gebiedsgerichte aanpak voor het Veenweidegebied Noordwest-Overijssel in polder Mastenbroek en Kamperveen, maakt het waterschap Drents Overijsselse Delta - onder regie van de provincie - een toekomstperspectief voor de middellange (2030) en lange termijn (2050), samen met de gebiedspartners. ‘Een toekomstperspectief dat economisch, ecologisch, milieutechnisch en waterhuishoudkundig duurzaam is. Met een proactieve aanpak werken wij in deze gebieden aan een uitvoeringsagenda van passende waterhuishoudkundige maatregelen om de bodemdaling sterk te reduceren. Daarmee werken we aan een duurzame bediening van de functies (waaronder landbouw, red.) in het gebied, het vergroten van de zoetwatervoorraad en het reduceren van de CO2-emissie.’

Naast het veenweidegebied focust het document zich op klimaatverandering, circulaire economie, energie, milieukwaliteit, multifunctioneel ruimtegebruik en samenwerkingen in de regio.

Klimaatverandering

Om zich te wapenen tegen de klimaatverandering wil het waterschap het waterbergend en het waterafvoerend vermogen van de bodem in het werkgebied vergroten. Ook voert het waterschap de komende vijf jaar onderzoek uit naar dijkbekleding. Door de droge zomers heeft de huidige bekleding het zwaar te verduren. Bij diverse pilots wordt er gekeken naar alternatieven die de waterveiligheid zo goed mogelijk waarborgen.

Verduurzamen

Verduurzamen is een van de grootste thema's binnen het waterschap. Zuiniger en efficiënter omgaan met grondstoffen (circulaire economie) staat hoog op de prioriteitenliujst en tegen 2025 wil het waterschap energieneutraal zijn. Door de beperkte hoeveelheid grond en het grote scala aan thema's (wateropvang, verstedelijking, energie opwekken, landbouw, natuur, recreatie en toerisme) zet het waterschap in op multifunctioneel ruimtegebruik.

Het waterschap is van plan het maaibeheer van watergangen, keringen en waterbergingen (waar nodig) aan te passen ten behoeve van de biodiversiteit en is van plan een actievere rol te gaan spelen in de grondwaterstanden. Dat laatste heeft onder meer te maken met de 'veranderingen in de samenleving', zoals het waterschap het verwoordt. Zo merkt het waterschap dat de houding van de burger ten opzichte van het waterschap kritischer is geworden de afgelopen jaren.

Mogelijke nieuwe beleidsregels

Tot slot overweegt het waterschap nieuwe beleidsregels op te stellen tegen het lozen van stoffen in het watersysteem. „De dynamiek in stedelijk gebied, ontwikkelingen in de landbouw en glastuinbouw, en technologische ontwikkelingen stellen het waterschap steeds voor nieuwe opgaven. Concrete voorbeelden zijn de lozing van zeer zorgwekkende stoffen, de opkomst van mestverwerkingsbedrijven, toepassing van biologische luchtwassers en lozingen vanuit koude-warmte opslag (KWO). Als de landelijke regels voor dit soort lozingen ontbreken of regionale aanvulling nodig hebben, kan het nodig zijn dat het waterschap een eigen aanpak opstelt, bijvoorbeeld in de vorm van een beleidsregel.

In onderstaande video licht Dijkgraaf Dirk-Siert Schoonman (voormalig melkveehouder) puntsgewijs een aantal speerpunten toe. Het volledige Waterbeheerprogramma is hier te lezen.