Achterhoekse bodemtemperatuur iedere 15 minuten gemeten
Nieuw hulpmiddel om juiste moment bemesting te kiezen
‘Het kiezen van het juiste moment voor de eerste keer uitrijden van dierlijke mest en kunstmest na de winter is van belang om onnodig verlies van mineralen en milieubelasting te voorkomen. Volgens deskundigen kan dit pas als de bodemtemperatuur langdurig boven de 10 °C zal blijven.’ Aldus Hayo Canter Cremers over de nieuwe service actuele bodemtemperatuur-meldingen voor de Achterhoekse landbouw van de stichting Biomassa.
Bodemsensoren
Canter Cremers legt uit dat de stichting gebruik maakt van een systeem met bodemsensoren in een representatief grasperceel om de temperatuur te meten. Dat gebeurt op zandgrond aan de Veldweg in Haarlo. ‘De sensoren meten ieder kwartier de bodemtemperatuur op een diepte van 15 cm onder het oppervlak. Aan de hand van het verloop van de bodemtemperatuur en de weersverwachting voor de komende dagen kan iedere boer of loonwerker zelf eenvoudig het juiste moment van bemesting bepalen.’
Kunstmestvrije Achterhoek
Het systeem met bodemsensoren is ontwikkeld door de Aaltense bedrijven Estede Scientific en Dorset Identification. De metingen in Haarlo worden uitgevoerd als onderdeel van het regiodeal-project Kunstmestvrije Achterhoek en zijn mogelijk gemaakt dankzij financiële bijdragen van de provincie Gelderland, Achterhoek Ambassadeurs en het ministerie LNV.
Temperatuursom
‘Tot nu toe bepaalt men het moment van uitrijden van mest nog vooral aan de hand van een optelsom van dagtemperaturen, de zogenaamde Temperatuursom’, vervolgt Canter Cremers. ‘Deze bereken je door de gemiddelde luchttemperatuur per dag vanaf 1 januari op te tellen, waarbij negatieve gemiddelde temperaturen worden weggelaten. Wanneer een bepaald getal wordt bereikt kan de bemesting plaatsvinden. Niet iedereen hanteert hierbij dezelfde waarde. Velen gaan uit van 300, maar 250 en 200 worden ook veel gehanteerd. De ervaring uit de praktijk is dat er slechts een zwak verband is tussen bodemtemperatuur en Tsom.’
Mineralisatie
‘Voor een goede werking van de meststoffen is de mineralisatie van dierlijke mest na het uitrijden essentieel’, vertelt Canter Cremers verder. ‘Dit is een langzaam biologisch proces dat werkt bij bodemtemperaturen boven de 10 °C en meerdere weken in beslag neemt. Vanaf deze bodemtemperatuur komt er ook weer leven in het gras zodat het de vrijkomende mineralen uit mest en kunstmest kan opnemen.’
Optimale benutting
‘Voor een optimale benutting van stikstof en de andere mineralen is het daarom beter na de winter het grasland pas te bemesten als de bodemtemperatuur in de zode naar verwachting minimaal een week lang hoog genoeg blijft. Anders is er een kans op verlies van mineralen bijvoorbeeld door uitspoeling bij regen.’
Luchttemperatuur
De bodemtemperatuur wordt sterk beïnvloed door de luchttemperatuur. Diverse weersites publiceren tegenwoordig redelijk betrouwbare voorspellingen van de gemiddelde dagtemperatuur tot veertien dagen vooruit. Daarmee is het aan de hand van een gemeten waarde van de bodemtemperatuur goed te voorspellen wat de bodemtemperatuur in de tijd zal gaan doen.
Klik hier voor de actuele bodemtemperatuur.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Stichting Biomassa