Sallandse boeren: ‘Wij bewijzen dat landbouw en natuur goed samen kunnen gaan’

Dat betekent bijvoorbeeld wel kunstmest maar geen mest, want Landschap Overijssel, eigenaar van het Boetelerveld, wil deze nu nog agrarische gronden uitmijnen. Omdat het om een slenk gaat, laag gelegen dus, heeft dat uitmijnen van de fosfaat in de bodem volgens de ecologen van de natuurorganisatie een positief effect op de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater in het natuurgebied zelf. De drie agrarische bedrijven pachten de grond, worden voor hun werk zoals vier keer per jaar maaien beloond, mogen het gemaaide gras houden en kunnen zo punten scoren voor bijvoorbeeld Planet Proof en het steeds groenere Europees GLB.

Lang proces

De dinsdagmiddag getekende intentieverklaring is het sluitstuk van een jarenlang proces. Officieel al vanaf 2014 maar feitelijk al eerder is er in het agrarisch gebied rond het 170 ha. grote Natura 2000-gebied veel veranderd. Er werden drie agrarische bedrijven verplaatst, die gingen onder meer naar Ommen en Drenthe, en er werd in totaal zo’n 500 ha. landbouwgebied opnieuw verkaveld.

Het agrarisch duo Gerrit Tuten uit Heeten en Rudie Freriks uit Luttenberg was er vanaf het begin bij betrokken. Een proces dat niet altijd makkelijk was, waarbij heel veel gepraat en overlegd moest worden met alle boeren en burgers in het gebied, zo memoreerde Tuten. „En zeker als er steeds weer nieuwe mensen bij Landschap Overijssel, provincie en waterschap kwamen, dat mag wel anders”, merkte Tuten, oud-melkveehouder, droog op. „Want dan hadden boeren geen vast aanspreekpunt en ging dus bij ons de telefoon op zondagmorgen over.” Hij roemde de boeren en burgers, in totaal 23 adressen, in de streek. „Je moet best wel lef hebben om dit te willen oppakken. Het zijn grote veranderingen geweest en die kosten altijd moeite.”

Deskundigen bepalen

Boer Piet Speelman, ook zijn bedrijf ligt bij het Boetelerveld, was iets minder enthousiast dan bijvoorbeeld de Overijsselse Gedeputeerde en de Raalter wethouder Wout Wagenmans die zelfs spraken over een unieke prestatie. Speelman: „Het was een taai proces, maar op zich ben ik nu redelijk tevreden. Als boeren hadden we dit allemaal wel wat anders gedaan, maar die deskundigen bepalen toch hoe het gaat. Dan kun je het als boer wel beter weten, maar dat helpt dan niks.”

Speelman gaf toe dat het nu goed boeren is na alle veranderingen. „De spanningen van het verleden zijn gelukkig weg. Alleen, die komt misschien weer terug als er een opvolger is. Want hoe moet het hier in de toekomst als boer bij zo’n Natura 2000-gebied?”

Terry Heuven, melkveehouder uit Haarle, is lid van het collectief en een van de ondertekenaars van de intentieverklaring met de provincie Overijssel. „Landbouw en natuur gaat heel goed samen, dat bewijzen we hier. En dat geldt ook voor weidevogels en bloemenranden op onze bedrijven.”

Leefbaarheid

Heuven is dan ook niet gelukkig met veel huidige discussies. „Dat polariseren en die eindeloze discussies zetten de tegenstelling tussen landbouw en natuur onnodig op scherp. Vergeet niet, onze families dragen hier al eeuwen bij aan de leefbaarheid van het platteland en de dorpen. Hier moeten onze kinderen veilig kunnen opgroeien. Het gebied is nu al mooi maar het kan nog veel mooier. Het Boetelerveld gaat niet weg maar wij als boeren ook niet. Alleen moeten we dan een goede toekomst geboden krijgen door alle betrokken partijen.”

Gedeputeerde Ten Bolscher was blij met de ondertekende intentieverklaring: „Van de 24 Overijsselse Natura 2000-gebieden is het Boetelerveld nu de eerste waar de inrichtingsplannen voltooid zijn en we overgaan op beheersplannen. Dat is uniek in Overijssel en misschien een goed voorbeeld voor heel Nederland.”