Column: Wie gaat het DOEN?
Ik vind het best raar dat er met zoveel spanning wordt gewacht, Remkes heeft immers al eerder een advies uitgebracht over de stikstofcrisis. Qua inhoud zal het er vast niet heel anders uit gaan zien. Ik hoop van ganze harte dat er een advies in staat over het sociale aspect van het stistofdossier. Hoe komen we uit dit vacuüm zodat samen de eerste stappen kunnen worden gezet.
Ergens merk ik ook irritatie bij mezelf. Hoeveel rapporten hebben we nog nodig? Hoeveel adviezen passen er nog bij op de stapel in de kast? En naast mijn irritatie heb ik ook grote zorgen. De grootste vraag is wie gaat het doen? Wie heeft er nog zin, lef en energie?
Wie?
Gaat de nieuwe minister van landbouw het doen? Gaat hij de kaders helder stellen waarbinnen beweegruimte is? Zonder dat iemand direct weer op moet stappen wegens gebrek aan vertrouwen of het zelfinzicht dat iemand toch niet op de juiste plek zit. Met wat voor vooruitzicht kan hij op zo’n plek gaan zitten?
En welke bestuurder durft binnen die vrijheid de uitvoering op te tuigen? Welke provincie kan met de gestelde kaders aan de gang, kijkend naar welke ruimte er is in een bepaald gebied om specifieke eisen en opgaves te verwezenlijken. Welke bestuurder heeft nog zin om op die plek te gaan zitten waarbij bedreigingen en intimidaties steeds vaker erbij lijken te gaan horen. Wie gaat het doen?
Welk bedrijf of coöperatie uit de keten durft als eerste de toon te zetten door zich maatschappelijk verantwoord te gaan bewegen. Wetende dat de huidige bedrijfsvoering van onze, vaak multinationals, coöperaties en agrarische bedrijven totaal op de kop moet om te kunnen bijdragen en versnellen van de grote opgaves. Wetende dat strategieën die altijd hebben gewerkt zoals groei, winst en efficiëntie niet meer voldoende zijn. Wie durft het eerst koers te zetten. Het lijkt een gekijk in de rondte te zijn, afschuiven en soms zelfs schuld bekennen is gedaan. En nu; Wie gaat het doen?
Welke boer?
Dan in de uitvoering, welke boer gaat er aan de slag? Nu eerst met stikstof maar er komt nog zo veel meer aan. Hoe blijf je (bedrijf) overeind in de grootsheid van de opgaves? Hoe kun je de stappen behappen en in overzichtelijke stukken hakken? Stappen waarvan je weet dat je die niet in je eentje kunt zetten. Maar op wie kun je bouwen? Wie kun je vertrouwen? Wie gaat het DOEN?
Ik hoop dat Remkes aandacht besteed aan dit deel van het stikstof dossier. En als Remkes het niet adviseert moeten we daar samen mee aan de slag. Op welke manier willen we met de grote opgaves aan de slag? Gevoed met angst, intimidatie, wantrouwen en woede? Of met respect, transparantie en kwetsbaarheid, niet wetend hoe lang en hobbelig de weg is die we samen hebben te bewandelen. Ik wil geen voorstelling maken als we op de huidige voet van vernielingen, bedreigingen en intimidatie verder gaan. We hebben allemaal wat te DOEN.
Groet,
Heleen
Tekst: Heleen Lansink-Marissen
Beeld: Ellen Meinen