Minder geborgde zetels voor boeren in waterschapsbesturen
De partijen in de senaat die voorstander zijn van het wetsvoorstel (o.a. GroenLinks, PvdA, D66 en ChristenUnie), vinden dat met het schrappen van de geborgde zetels de kiezer meer invloed krijgt op de waterschappen en dat deze dus democratischer worden. De 'tegenstanders' (o.a. VVD, SGP en CDA) vinden dat juist de belangen van kleinere groepen zoals boeren en bedrijven worden behartigd met de geborgde zetels.
Vorige week lukte het deze laatste groep bijna om het initiatiefwetsvoorstel nog even tegen te houden. Senator Diederik van Dijk (SGP) diende samen met het CDA, de VVD en fractie Nanninga een motie in met de oproep om het bedrijfsleven via een novelle alsnog twee geborgde zetels te geven, net als boeren en natuurorganisaties. Een novelle betekent dat de initiatiefnemers, in dit geval Bromet en De Groot, teruggestuurd worden naar de Tweede Kamer met het plan. De senatoren kunnen namelijk zelf geen wetswijzigingen indienen.
Omdat evenveel leden vorige week voor als tegen de motie van de SGP (34) waren, moest er vandaag nog een keer over gestemd worden. Dit schrijft het Regelement van Orde voor. De Eerste Kamer besloot toen ook om ook stemming over het initiatiefswetsvoorstel naar vandaag te verplaatsen.
Voorstel aangenomen
Na een hoofdelijke stemming werd het initiatiefswetsvoorstel van Bromet en De Groot vanmiddag met 37 stemmen voor en 32 tegen aaangenomen. In de oorspronkelijke initiatiefwet werd voorgesteld alle geborgde zetels te schrappen, maar door een aangenomen amendement van Pieter Grinwis (ChristenUnie) in de Tweede Kamer worden nu alleen de geborgde zetels voor bedrijven geschrapt.
In totaal zitten er per waterschap achttien tot dertig leden in het bestuur. Met dit voorstel wordt het aantal geborgde zetels teruggebracht van zeven tot negen naar vier per waterschap; twee voor boeren en twee voor natuurorganisaties. De bedrijven kunnen dus niet meer plaatsnemen in het dagelijkse bestuur. De invullling van de rest van de plekken gaat nu via de waterschapsverkiezingen.
Geborgde zetel Dagelijks Bestuur
Naast de stemming over het initiatiefsvoorstel, is er ook gestemd over moties. Een verzoek van Susan Kluit (GroenLinks) om het wetsvoorstel gefaseerd in te laten voeren en om in elk geval in 2023 na de verkiezingen de verplichte geborgde zetel in het Dagelijks Bestuur (DB) van het waterschap te schrappen, werd aangenomen.
De motie van tegenstander Van Dijk (SGP), om het hele initiatiefwetsvoorstel terug te sturen naar de Tweede Kamer, kreeg geen meerderheid.
Twijfels over tijdspad
Minister Harbers van Infrastructuur & Waterstaat uitte in het debat al twijfels over het tijdspad en de invoering. De Kieswet stelt namelijk dat de deadline voor het inschrijven van nieuwe partijen voor de Waterschapsverkiezingen 19 december is. Dit betekent dat de wet op 1 december al in de Staatscourant gepubliceerd moet worden. Dit noemt Harbers niet realistisch. Over de motie van Kluit, over een gedeelijkte inwerktreding en het schrappen van de geborgde zetel in het Dagelijks Bestuur, gaf Harbers het oordeel aan de Kamer. Het bedrijfsleven kan dus waarschijnlijk na 2023 niet meer in het DB.