Verhit debat met Van der Wal over stikstofruimte voor luchtvaart en snelwegen
Caroline van der Plas (BBB) vindt dat het kabinet krokodillentranen huilt zolang stikstofruimte wordt opgekocht voor de verbreding van een snelweg of voor een natuurvergunning voor Schiphol in plaats van voor de PAS-melders. „Het is helemaal niet verschrikkelijk als de A27 niet verbreed wordt, maar het is wel verschrikkelijk als een gezinsbedrijf hierdoor gewoon kapotgaat. Het is een politieke keuze. Ik wil het kabinet hierbij nog een keer oproepen om PAS-melders gewoon op één te zetten, ook door de ruimte die nu wordt gekocht."
Van der Wal reageert geëmotioneerd. „Het is echt mijn drive om dit op te lossen. Ik vind het dan naar en vervelend als dit op deze manier wordt gezegd. Dat raakt me ook. Dat meen ik echt. Ik vind dit vreselijk." De vraag van BBB om de PAS-melders op één te zetten, wil de minister oplossen via de piekbelastersaanpak.
Gebiedsafhankelijk
Ze geeft aan dat het probleem gebiedsgericht is. „Als je al extern kunt salderen, kom je op de volgende vragen. Kan de natuur het hebben? Is er toevallig in de buurt een boer die wil stoppen, zodat je die ruimte kunt overhevelen? Daar ben je allemaal van afhankelijk. Je wilt ook niet zeggen dat je een vergunning verleent of dat je legaliseert en dat dit dan weer niet houdbaar blijkt te zijn. Ik doe dit werk in bestuurlijk Nederland al een tijdje, maar dit is echt verschrikkelijk. Misschien is dit wel mijn drive om zo te willen inzetten op die piekbelastersaanpak."
Met Overijssel, die niet onder handhaving bij PAS-melders uit kan komen, is Van der Wal aan het kijken of er boeren bij een PAS-melder in de buurt zitten die overwegen om mee te doen aan de piekbelastersregeling (LBV+). „Stel nou dat dit zo is. Dan heb je zicht op legalisatie."
Politieke keuzes
Tegelijkertijd zit Van der Wal met politieke keuzes die zijn gemaakt. Woningbouw en het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) staan in de Wet stikstofreductie en natuurverbetering, waarbij ook prioriteit is bepaald voor stikstofruimte. Daarnaast wil het kabinet de hubfunctie van Schiphol behouden, zoals staat in het coalitieakkoord.
Laura Bromet van GroenLinks stelt daar een vraag over. „Zou het nou niet een gebaar zijn van het kabinet en helpen bij het herstel van vertrouwen om te zeggen: 'Oké, wij hadden die politieke wensen, maar er is nu z'n grote nood dat we die wensen aan de kant zetten en de mensen gaan helpen?"
Van der Wal: „Ik begrijp de wens. We zetten ook stappen richting veel meer regie op de inzet van eventuele stikstofruimte, want we hebben die nog niet echt gerealiseerd. Die stappen zetten we. Maar we kunnen niet in een keer van de kelder naar de zolder en dit dichtzetten. Daarbij is het ook mijn taak om de andere kanten te laten zien."
Staatssteunregels
Ook vanuit de coalitie komen vragen aan de stikstofminster over de PAS-melders. Thom van Campen (VVD) vindt het lastig uit te leggen dat een luchthaven wel stikstofruimte kan verkrijgen maar dat een overheid vanwege staatssteunregels dit niet lukt binnen de kaders van de Wet stikstofreductie en natuurverbetering. De overheid zou dan kunnen fungeren als tussenpersoon. Het Kamerlid wil weten waarom een provincie dit niet kan een BV wel.
Van der Wal antwoordt dat het Rijk is gebonden aan staatssteunregels. „Wij kunnen niet concurreren met marktpartijen, die minnelijk alles kunnen overeenkomen, waarbij een boer zich vrijwillig meldt en een deal maakt. Dat is wat het is." Van der Wal benadrukt dat die beperking ook een reden is dat ze veel meer regie op wil hebben op de uitgifte van stikstof. Dit wil ze door de inzet op een stikstofregistratiesysteem en het recht op eerste koop.
Extern salderen alleen binnen eigen sector
Pieter Grinwis (ChristenUnie) vraagt of de minister er niet voor kan zorgen dat extern salderen alleen mogelijk is binnen een sector of domein. Van der Wal geeft aan dat dit momenteel nog niet mogelijk is, maar hierover wel in gesprek is met provincies. In de maatregelen die nu uitgewerkt worden, wil ze ook meer regie nemen bij het extern salderen.
Stikstofkaart speelt niet mee bij bepalen waarde piekbelasters
Voor piekbelasters die mee willen doen aan de stoppersregeling die speciaal voor hen wordt ingericht, de lbv+-regeling, zal de waarde van hun bedrijf niet worden bepaald door hun afstand tot Natura 2000-gebieden. Dit zegde minister Van der Wal de Kamer toe. In plaats daarvan zal de regeling uitgaan van een forfaitaire waarde van het bedrijf, net zoals bij de eerdere opkoopregeling.
In haar Kamerbrief heeft minister Van der Wal aangegeven een zo maximaal mogelijke vergoeding te willen geven aan stoppende piekbelasters. Voordat de brief was verschenen waren er onbevestigde berichten dat die vergoeding 120 procent van de waarde van het bedrijf zou zijn, maar in de brief noemde de minister dat percentage niet. Toch zal de vergoeding die richting uit gaan, omdat dat het maximale percentage is dat de Europese Commissie aan staatssteun toestaat.
Goedkeuring Nationaal Strategisch Plan
Derk Boswijk vroeg waarom het Nationaal Strategisch Plan (NSP) van Nederland, als een van de laatsten in Europa, nog niet door Brussel is goedgekeurd.
Adema: „Wij horen deze signalen nu ook. We hebben er nog niet helemaal de vinger achter waar het zit. Ik dacht even uit m'n hoofd dat er voor 16 of 12 december een antwoord moet komen van de Europese Commissie op het NSP. Dan moet dat goedgekeurd zijn. We gaan er nog steeds van uit dat dat op tijd gebeurt. Maar we willen ook even weten wat hier speelt. Op het moment dat ik daar nog extra inzet op moet en kan plegen om erger te voorkomen, bij wijze van spreken, dan gaan we dat zeker doen. We verbaasden ons er dus wel over dat het zo lang duurt. Maar er wordt vanzelfsprekend inzet op gepleegd."
