Moeten jonge boeren uit Overijssel voorrang krijgen als ze grond willen verwerven?
In totaal reageerden achttien van de negentien partijen die meedoen aan de Statenverkiezingen op verschillende stellingen die de redactie van Vee & Gewas aan ze voorlegde.
Met de stelling 'Jonge boeren moeten voorrang krijgen bij het verwerven van grond via een grondbank' zijn acht partijen het eens, evenveel partijen het oneens en SGP en PvdA kozen voor neutraal.
De ChristenUnie vindt het evident dat de grondbank vooral gericht is op jonge boeren, die hun bedrijfsvoering voor de lange termijn moeten verduurzamen. Maar onder meer 50PLUS, VVD, PvdD en BBB willen niet discrimineren op leeftijd.
Vee & Gewas publiceert de komende dagen hoe de partijen uit Overijssel aankijken tegen verschillende stellingen. Bekijk hieronder ook de reacties op de andere stellingen:
Overijssel moet bij overlastgevende ganzen actief wildbeheer toepassen
Politiek Overijssel unaniem eens: provincie moet niet wachten op Rijk voor legalisatie PAS-melders
Houd Vee & Gewas de komende weken in de gaten voor meer standpunten van de partijen.
Partijen die het eens zijn met de stelling:
De ChristenUnie Overijssel heeft in 2020 al gepleit voor een grondbank voor agrarische grond. Een dergelijke grondbank kan grond ter beschikking stellen aan boeren tegen economisch gunstige voorwaarden. In 2022 heeft de provincie Overijssel het zogenaamde Anticiperende Grondfonds opgericht. Een fonds van 100 miljoen, o.a. bestemd voor het verwerven van gronden om boeren te ondersteunen bij extensivering van hun bedrijfsvoering. Dat dit met name gericht is op jonge boeren is evident. Dit zijn immers de boeren die hun bedrijfsvoering voor de lange termijn zullen moeten verduurzamen.
De Nederlandse landbouw is toonaangevend in de wereld. Door de onbetrouwbaarheid van de overheid staat de toekomst van de landbouw in Nederland op het spel. Daarom is veel extra aandacht en facilitering nodig om bedrijfsopvolging weer aantrekkelijk te maken. Voorrang bij het verwerven van grond uit een grondbank is daar een voorbeeld van, al staat Alliantie wel kritisch tegenover de instelling van een grondbank als uitdrukking van de geplande 'verbouwing van het platteland' onder het mom van onjuist stikstofbeleid.
Jonge boeren zijn nodig om de agrarische sector, die een sterke pijler is in onze economie, in stand te houden.
Voor de toekomst van onze voedselvoorziening is het essentieel dat er toekomst zit in agrarische familiebedrijven en mogelijkheden voor uitbreiding.
In het coalitieakkoord staat dat zo'n landelijke grondbank zou worden opgericht, maar de plannen daarvoor zijn nog in de voorbereidende fase en in afwachting van het Landbouwakkoord. Volt denkt dat een grondbank zeker kansen biedt voor de (jonge) boeren die op een extensieve, en dus meer duurzame, manier willen gaan boeren. Geef voorrang aan innovatieve boeren die werk willen maken van natuurinclusieve landbouw.
Wij zijn ontzettend trots op onze agrarische sector en willen het ook voor de volgende generatie mogelijk maken om te blijven boeren.
In deze snel veranderende maatschappij zullen ook jonge boeren een belangrijke rol spelen in het aanpassen naar nieuwe mogelijkheden. Daarom is het belangrijk dat ook jonge boeren kansen krijgen.
Wanneer grond uitgegeven wordt voor landbouw is het goed daarbij rekening te houden met het toekomstperspectief van de gehele landbouwsector. Nieuwe generaties moeten nadrukkelijk goede kansen krijgen wat op te bouwen.
Partijen die neutraal staan tegenover onze stelling:
Iedere blijvende boer moet gebruik kunnen maken van mogelijkheden die een grondbank biedt. Jonge boeren verdienen wat ons betreft wel een extra steun in de rug omdat zij belangrijk zijn met het oog op de voedselvoorziening, de leefbaarheid op het platteland en het landschapsbeheer.
Wij vinden het belangrijk dat agrarische ondernemers langjarig perspectief hebben in het gebied op basis van een bedrijfsvoering die past binnen de draagkracht van de omgeving. Wij geven daarbij graag voorrang aan ondernemers die hierbij passen. Wij kunnen ons heel goed voorstellen dat dat vooral jonge boeren zijn, maar leeftijd is voor ons niet het leidende criterium.
Partijen die het oneens zijn met de stelling:
Als we al kijken naar voorrang, dan moet leeftijd van de boer niet het criterium zijn, maar de toekomstbestendigheid. Er kan bijvoorbeeld ook een opvolger komen.
Grond die vrijkomt door uitkoop van boerenbedrijven (bijvoorbeeld doordat zij bovengemiddeld veel effect hebben op beschermde natuurgebieden) moet als het aan GroenLinks ligt eerst aan de overheid worden aangeboden. Een grondbank kan daarbij een hulpmiddel zijn. De grond kan vervolgens voor diverse doeleinden worden gebruikt, onder de voorwaarde dat daarmee niet langer sprake is van een effect op de natuur. Jonge boeren die daartoe mogelijkheden zien zijn dan uiteraard van harte welkom.
BBB vindt dat alle boeren de mogelijkheid moeten hebben om grond te verwerven via een grondbank.
Boeren en de agrarische sector moeten voorrang krijgen bij het verwerven van grond voor hun bedrijfsvoering, niet alleen jonge boeren.
50PLUS is geen voorstander van voorrang van welke doelgroep dan ook. Gelijke kansen voor iedereen. Wat is een jonge boer? welke leeftijd? je kunt ook kijken naar een boer die altijd in die omgeving heeft geboerd? een boer die gedwongen is uitgekocht(waar wij tegen zijn) Stel in overleg goede criteria op.
Artikel 1 van de Grondwet biedt bescherming tegen alle vormen van discriminatie, ook discriminatie op basis van leeftijd.
Om de boeren te helpen is het een goed plan om stoppende boeren te faciliteren en jonge boeren een kans te geven; een grondbank kan daarbij helpen, ook om op termijn het verdienmodel voor de boeren te verbeteren.
Afgezien van de definitiekwestie lijkt ons een voorkeursbeleid op basis van leeftijd (ook wettelijk) niet haalbaar.