Kabinet presenteert stikstofaanpak: boeren vanaf 2500 mol zijn piekbelaster
Om te bepalen wie een piekbelaster is, heeft de regering een uniforme drempelwaarde vastgesteld. Hiervoor is ook gebruik gemaakt van een RIVM-analyse. Boeren kunnen meedoen aan de aanpak piekbelasting als ze met hun bedrijf veel depositie veroorzaken op stikstofgevoelige natuurgebieden.
Dit is het geval wanneer een bedrijf ten minste 2500 mol stikstofdepositie per jaar op een overbelast stikstofgevoelig natuurgebied veroorzaakt. Voor het bepalen wordt hiervoor gekeken naar de feitelijke (en dus niet vergunde) activiteiten in 2021. De drempelwaarde is zo bepaald dat circa 3000 agrarische bedrijven aan het criterium voldoen.
Website
Op de website www.aanpakpiekbelasting.nl kunnen boeren zien voor welke regelingen ze in aanmerking komen. Door middel van een Aerius-rekentool wordt anoniem berekend wat de stikstofneerslag van een bedrijfslocatie is en of je als boer voldoet aan de drempelwaarde voor piekbelasting.
Ondernemers die onder de aanpak vallen, krijgen een keuzemenu: ze kunnen extensiveren, innoveren, omschakelen, overstappen naar een ander type landbouw (bijv. akkerbouw) verplaatsen of stoppen. De focus ligt daarbij op vrijwilligheid. Meedoen aan de aanpak is niet verplicht, maar wordt wel aangemoedigd. 'Bedrijven die er nu voor kiezen niets te doen, lopen een grotere kans om op een later moment -binnen het gebiedsproces- alsnog invulling te moeten geven aan de verduurzamingseisen, die voortkomen uit zowel de natuur/stikstofopgave, als de klimaat- en wateropgave', schrijft Christianne van der Wal in haar Kamerbrief.
Deze regelingen zullen eind 2023 opengesteld worden. 'Er zal een periode zijn dat alle regelingen gelijktijdig open staan. Zo hebben ondernemers de tijd om weloverwogen beslissingen te nemen', aldus de minister.
Lbv-plus
Piekbelasters die willen stoppen, kunnen gebruik maken van de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus). Deze regeling is vandaag gepubliceerd en gaat op maandag 3 juli open voor melkvee-, varkens-, pluimvee- (kippen en kalkoenen) en vleeskalverhouders die voldoen aan de drempelwaarde en in de regeling gestelde voorwaarden. De regeling opent op 3 juli 2023 en sluit 5 april 2024. 'De Lbv-plus is het financieel aantrekkelijkst mogelijke aanbod. Er zal geen financieel aantrekkelijkere regeling volgen voor de aangegeven doelgroep'. Voor deze regeling is 975 miljoen beschikbaar gesteld.
Veehouders die meedoen aan deze regeling, kunnen na toestemming van de overheid, op een andere locatie een nieuwe activiteit starten. Een voorwaarde hiervoor is wel dat deze nieuwe activiteiten maximaal vijftien procent van de vergunde stikstofemissie bevatten.
Lbv
Voor boeren die geen piekbelaster zijn, maar wel willen stoppen, is de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) opgezet. 'Veehouderijen die niet onder de aanpak piekbelasting vallen, kunnen ook een aanzienlijke depositie van stikstof op overbelaste Natura 2000-gebieden veroorzaken. Het kabinet vindt het van belang dat ook een bredere groep ondernemers de mogelijkheid heeft om hun veehouderijactiviteiten vrijwillig te beëindigen. Met de Lbv komt daar een belangrijk instrument voor beschikbaar.'
In tegenstelling tot de Lbv-plus geldt voor Lbv geen nationale drempelwaarde, maar gelden drempelwaarden per Natura 2000-gebied. Rond ieder overbelast Natura 2000-gebied kan de hoogste circa 10 procent van de veehouderijlocaties (melkvee, varkens, pluimvee) qua depositie op het betreffende gebied in aanmerking komen voor de Lbv. Het gaat totaal om ongeveer 8 duizend locaties. Daarmee kan er een groot effect uitgaan van deze regelingen op lokale gebieden. De regeling gaat gelijktijdig met de Lbv-plus open met een budget van 500 miljoen euro en sluit op 1 december 2023.
Industrie
De website en de regelingen worden alleen opengesteld voor boeren. Voor de industriële piekbelasters, zo'n 28 bedrijven, is een aparte aanpak opgezet. Deze maatwerkaanpak wordt uitgewerkt door het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en het ministerie van Economische Zaken. Als voorbeeld van een maatregel noemt het kabinet het aanscherpen van vergunningen.
Verplichte maatregelen
Het kabinet zet vol in op een vrijwillige aanpak en hoopt dat veel van de bedrijven die in aanmerking komen, zullen deelnemen. Op deze manier wilt het voorkomen dat verplichtende maatregelen nodig zijn om de stikstofdepositie te verminderen. Deze aanpak wordt nu uitgewerkt en zal rond de zomer naar de Kamer gestuurd worden. Onder andere het onderzoek naar normeren en beprijzen zal in dit document terugkomen.
