Slechts één PAS-melder geholpen in Gelderland: staatssteunregels zitten provincie dwars

In Gelderland hebben 237 bedrijven zich gemeld als PAS-melder. In februari 2025 moeten deze allemaal gelegaliseerd zijn. Een groot deel van de dossiers is inmiddels in behandeling. 36 aanvragen zijn helemaal geverifieerd. Daarvan komen 13 voor legalisatie in aanmerking. Van 23 PAS-melders is de voorlopige conclusie dat ze niet in aanmerking komen voor legalisering. Dit komt bijvoorbeeld omdat destijds geen melding nodig was, of omdat er een vergunning had moeten worden aangevraagd. De agrariërs zijn hierover geïnformeerd en uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek.
'Het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit stelde in april 2023 250 miljoen euro beschikbaar voor de 12 provincies om PAS-melders te legaliseren. Daarvan is 22,3 miljoen euro beschikbaar voor Gelderland. De Regeling provinciale maatregelen PAS-melders (Programma Aanpak Stikstof) leek veelbelovend, maar door complexiteit bleek het bijna onmogelijk om het geld in te zetten. De regeling sluit 31 augustus 2023.'
Staatssteun
Grootste obstakel om van de regeling gebruik te maken zijn de staatssteunregels. De provincie: 'We mogen geen boerderij kopen om de productie te beperken om zo een PAS-melder te legaliseren. Dit wordt gezien als staatssteun aan een bedrijf. Daarbij is de regeling kort opengesteld door het ministerie. Aanvragen kunnen van april tot 31 augustus 2023 ingediend worden. Dat is te kort om een subsidieregeling op te zetten en zo het geld in te mogen zetten zonder staatsteunrisico.'
Dat er een PAS-melder kan worden geholpen, meer geluk dan wijsheid. 'We kunnen één Gelderse PAS-melder helpen met de regeling. Daarvoor wordt nu subsidie aangevraagd. De stikstofruimte voor de legalisering kwam vrij door het beëindigen van een bedrijf voor de natuur. In dat geval is er geen sprake van staatsteun.'
Stikstofgedeputeerde Harold Zoet: “Het is heel moeilijk om PAS-melders te helpen, maar elke PAS-melder die we kunnen helpen is er één. We hopen voor het einde van het jaar een vergunning te verlenen.”
Eigen regeling
In september opent Gelderland zelf drie subsidieregelingen voor verplaatsing, innovatie en omschakeling. Daarbij werkt de provincie aan een regeling voor het gedeeltelijk beëindigen van veehouderijen. Als het Rijk bij deze regelingen geld bijlegt, kan zonder staatsteunrisico stikstofruimte vrijgemaakt worden voor Gelderse PAS-melders. Dit kan alleen als het ministerie met een verbeterde PAS-regeling komt.
Zoet: “We werken er in het provinciehuis hard aan om rust te krijgen in de agrarische sector en perspectief te bieden de boeren die door willen. PAS-melders zijn daarbij een bijzondere groep, die we zo snel mogelijk willen helpen. Daar hebben we heel hard een constructieve houding voor nodig van het Rijk. Dat betekent onder andere dat de stikstofruimte die vrijkomt door de Landelijke Beeindigingsregelingen Veehouderij voor PAS-melders ingezet moet worden.”