Brief aan informateurs: innovatie in de landbouw moet prioriteit zijn voor nieuw kabinet

Innovaties in de veehouderijsector blijven namelijk een belangrijke oplossing voor de stikstof- en mestproblematiek. De provincies en sectoren zien dat de Nederlandse landbouw voor grote opgaven staat en constateren dat het versneld mogelijk maken van innovaties essentieel is voor de oplossing.

Versnellingsaanpak Emissiearme Landbouw

Innovaties zijn nodig voor een positief en duurzaam verdienmodel van veehouders en voor het bereiken van de doelstellingen op het gebied van natuur, water en bodem. Sinds begin 2023 maken zij werk van deze versnelling onder de naam Versnellingsaanpak Emissiearme Landbouw.

Hiervoor werkt het samenwerkingsverband aan een aantal pilots, die getoetst zijn op technische, juridische, maatschappelijke en financiële randvoorwaarden. Voor de zomer van 2024 starten de eerste pilots met innovatieve technologieën en managementmaatregelen. De verwachting is dat de eerste uitrol van succesvolle innovaties vanaf 2026 plaats kan vinden.

Het samenwerkingsverband vraagt de informateurs en het nieuwe kabinet om aandacht voor de volgende punten:

1. De Omgevingswet biedt een kans om doelsturing mogelijk te maken. Het samenwerkingsverband vraagt om deze kans samen met het nieuwe kabinet te benutten. Dit zodat de veehouder controle heeft over en verantwoordelijkheid krijgt voor een passende aanpak, gericht op het bereiken van de doelen;

2. Bij het werken aan emissiearme innovaties binnen een systeem van doelvoorschriften, is het meten van werkelijke emissies met sensor- en datasystemen op basis van meetprotocollen een randvoorwaarde. Het samenwerkingsverband vraagt op het hoogste niveau de ruimte om tot praktische nieuwe juridische inzichten en instrumenten te komen, mede op basis van metingen met sensoren;

3. De toekomstige uitrol van getoetste en geborgde innovaties in de landelijke gebieden kan niet alleen op basis van subsidies. Dit vraagt om een nieuw (publiek/privaat) financieringsmodel. Het samenwerkingsverband vraagt het nieuwe kabinet om dit model samen met en het Regieorgaan Duurzame Veehouderij verder uit te werken;

4. Het samenwerkingsverband vraagt om een integrale benadering van de doelen op bedrijfs- en gebiedsniveau in plaats van enkel op het niveau van een individueel stalsysteem. Alleen op deze wijze ontstaan effectieve mogelijkheden om emissies te beperken en een verdienmodel te behouden voor boeren. Daarnaast biedt het ruimte voor meer maatschappelijke oplossingen, zoals op het gebied van klimaat en energie. De kern is meer aandacht voor een integrale benadering van de uitrol van cruciale innovaties in de landbouw, zodat het werk van de Versnellingsaanpak Emissiearme Landbouw de komende jaren kan worden voortgezet.